آغاز برون‌سپاری خدمات اکتشافی در کشور
سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور رویه‌ای جدید را برای فعالیت‌های خود تعریف کرده است. بر اساس اعلام معاون وزیر صمت، این سازمان از این پس نقش نظارتی خواهد داشت و خدمات اکتشافی را به بخش خصوصی برون‌سپاری می‌کند. این سیاست با هدف افزایش کارایی و استفاده از ظرفیت‌های تخصصی بخش خصوصی اتخاذ شده است. در حال حاضر، فعالیت‌های اکتشافی در پهنه‌های جیرفت، تبریز و مطالعات زمین‌شناسی دریایی توسط بخش خصوصی در حال اجراست.
واگذاری 120 نقشه زمین‌شناسی به بخش خصوصی
در راستای سیاست جدید، تهیه بیش از 120 نقشه زمین‌شناسی به بخش خصوصی واگذار شده است. داریوش اسماعیلی، رئیس سازمان زمین‌شناسی، تأکید کرد که وزیر صمت با جدیت پیگیر تأمین اعتبار این پروژه‌ها است. به همین منظور، نشست‌های راهبری بخش معدن به صورت هفتگی برگزار می‌شود که نشان‌دهنده نگاه مثبت و جدی دولت به توسعه بخش معدن، به‌ویژه در حوزه اکتشاف است.
ارائه بسته‌های سرمایه‌گذاری 30 همتی به بخش خصوصی
یک طرح سه‌جانبه با حضور سرمایه‌گذاران، سازمان زمین‌شناسی و معاونت امور معادن وزارت صمت در حال اجرا است. در قالب این طرح، حدود 30 بسته سرمایه‌گذاری به ارزش تقریبی 30 همت (30 هزار میلیارد تومان) به بخش خصوصی پیشنهاد می‌شود. این بسته‌ها مساحتی بالغ بر 750 هزار کیلومتر مربع از کشور را برای فعالیت‌های اکتشافی پوشش می‌دهند.
افزودن لایه ژئوفیزیک هوایی به بسته‌های اکتشافی
بسته‌های جدید سرمایه‌گذاری علاوه بر لایه‌های زمین‌شناسی، اقتصادی و ژئوشیمی، لایه چهارم یعنی ژئوفیزیک هوایی را نیز شامل می‌شوند. این لایه که عملکردی مشابه سونوگرافی برای تحلیل ساختارهای زیرسطحی دارد، دقت اکتشافات را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد. آگهی مناقصه این بسته‌ها که ارزش آنها از 3 هزار میلیارد تومان تا 30 هزار میلیارد تومان متغیر است، تا پایان مهرماه برگزار خواهد شد.
تأسیس مرکز مطالعات زمین‌شناسی دریایی در مازندران
رئیس سازمان زمین‌شناسی از راه‌اندازی مرکز مطالعات و پژوهش‌های دریایی در استان مازندران خبر داد. این مرکز دو مأموریت کلیدی را دنبال می‌کند: اکتشاف مواد معدنی از کف دریا و تولید داده‌های پایه برای نهادهای تخصصی. با توجه به اهمیت اقتصاد دریامحور و عقب‌نشینی سالانه بیش از 20 سانتی‌متر از دریای خزر، این مرکز نقشی حیاتی در شناسایی و بهره‌برداری از منابع معدنی دریا خواهد داشت.
وضعیت معادن و سرمایه‌گذاری در استان مازندران
بر اساس آمار ارائه شده، استان مازندران دارای 208 معدن است که از این تعداد، 140 معدن فعال و 68 معدن غیرفعال هستند. حجم سرمایه‌گذاری انجام شده در معادن این استان به 86 همت می‌رسد. عمده مواد معدنی استخراج شده در مازندران شامل زغال‌سنگ، فلورین، سرب، روی و شن و ماسه است.
اهداف کلان طرح تحول زمین‌شناسی دریایی
طرح تحول زمین‌شناسی دریایی بلوک باختر مازندران با مقیاس یک پنجاه‌هزارم به طور رسمی آغاز شد. اهداف اصلی این طرح شامل دستیابی به منابع معدنی پهنه‌های آبی، شناسایی آلاینده‌های زیست‌محیطی، و طراحی اصولی پروژه‌های عمرانی است. این طرح همچنین به تبیین جایگاه ژئوپلیتیک ایران در اقتصاد بین‌الملل کمک کرده و اکتشاف معدنی در بستر دریای خزر را ممکن می‌سازد.
***
تغییر رویکرد سازمان زمین‌شناسی از تصدی‌گری به نظارت و واگذاری فعالیت‌های اکتشافی به بخش خصوصی، یک گام استراتژیک برای آزادسازی پتانسیل‌های معدنی کشور است. ارائه بسته‌های سرمایه‌گذاری 30 همتی، جذابیت اقتصادی قابل توجهی برای ورود سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند و می‌تواند به جهش در کشف ذخایر جدید منجر شود. تمرکز بر زمین‌شناسی دریایی از طریق تأسیس مرکز تخصصی در مازندران، افق جدیدی را در راستای اقتصاد دریامحور و بهره‌برداری از منابع بکر کف دریا می‌گشاید. این اقدامات در کنار استفاده از فناوری‌های نوین مانند ژئوفیزیک هوایی، نشان‌دهنده عزم جدی برای مدرن‌سازی و افزایش بهره‌وری در بخش معدن است که می‌تواند به تنوع‌بخشی درآمدهای ملی کمک شایانی کند.
