سازمان بورس و اوراق بهادار با برگزاری نشست تخصصی «حاکمیت شرکتی و پایداری»، بر لزوم بازنگری در مدل‌های ارزیابی شرکت‌ها تاکید کرد. در این رویداد که در تاریخ 31 شهریور 1404 با حضور مدیران ارشد بازار سرمایه برگزار شد، اعلام گردید که دیگر نمی‌توان عملکرد شرکت‌ها را صرفاً با داده‌های مالی سنتی سنجید. کارشناسان، ساختارهای حاکمیتی شفاف و مسئولانه، مدیریت ریسک و کنترل‌های داخلی را معیارهای اصلی جدید برای رتبه‌بندی و ارزیابی عملکرد شرکت‌ها دانستند. این دوره آموزشی بر 3 محور اصلی شامل دستورالعمل حاکمیت شرکتی، مدیریت ریسک و ساختار کنترل‌های داخلی متمرکز بود.
تاکید بر بازنگری در مدل ارزیابی شرکت‌ها
حمید یاری، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس، در این نشست تخصصی بر ضرورت بازنگری در شیوه حکمرانی شرکت‌ها تاکید کرد. او با اشاره به پیچیدگی‌های فزاینده بازارهای جهانی اظهار داشت که ارزیابی عملکرد شرکت‌ها دیگر نمی‌تواند فقط به داده‌های مالی سنتی متکی باشد. به گفته یاری، ساختارهای حاکمیتی باید به نحوی طراحی شوند که زمینه را برای تصمیم‌گیری‌های شفاف، مسئولانه و کاملاً پاسخ‌گو فراهم آورند. این رویکرد جدید، بقا و رشد پایدار شرکت‌ها را در محیط رقابتی امروز تضمین می‌کند.
نقش محوری هیئت‌مدیره مستقل در حکمرانی مؤثر
یکی از محورهای اصلی مورد بحث در این جلسه، اهمیت وجود هیئت‌مدیره‌ای مستقل، متعهد و متخصص به‌عنوان رکنی اساسی در حکمرانی کارآمد بود. کارشناسان حاضر در نشست تصریح کردند که چنین ساختاری وظیفه‌ای فراتر از نظارت معمول دارد. یک هیئت‌مدیره قدرتمند باید به طور همزمان حقوق تمام سهام‌داران، اعم از خرد و کلان، را رعایت کند. همچنین، این هیئت‌مدیره باید از توانایی لازم برای مدیریت تضاد منافع و کنترل دقیق معاملات با اشخاص وابسته برخوردار باشد.
حکمرانی شرکتی؛ معیار نوین رتبه‌بندی در بازار سرمایه
بر اساس تحلیل‌های ارائه شده، نحوه حکمرانی شرکتی امروزه به یکی از معیارهای کلیدی برای رتبه‌بندی و سنجش عملکرد شرکت‌ها تبدیل شده است. این بدان معناست که در کنار تحلیل صورت‌های مالی، کیفیت ساختارهای کنترلی، میزان شفافیت اطلاعاتی و چگونگی گزارشگری نیز اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده است. سرمایه‌گذاران و تحلیلگران اکنون به این عوامل غیرمالی توجه ویژه‌ای دارند، زیرا این موارد نشان‌دهنده پایداری بلندمدت یک شرکت هستند.
اقدامات سازمان بورس برای تقویت ساختارهای نظارتی
در بخش پایانی این نشست، اقدامات سازمان بورس و اوراق بهادار طی سال‌های اخیر در حوزه حاکمیت شرکتی تشریح شد. این اقدامات شامل توسعه و به‌روزرسانی سامانه‌های نظارتی هوشمند برای پایش دقیق‌تر فعالیت شرکت‌ها است. همچنین، تدوین و اصلاح مستمر دستورالعمل‌های مرتبط با حکمرانی شرکتی از دیگر فعالیت‌های مهم سازمان در این زمینه بوده است. علاوه بر این، طراحی و اجرای دوره‌های آموزشی تخصصی برای مدیران با هدف ارتقاء سطح آگاهی آنان در این حوزه، از اولویت‌های اصلی سازمان اعلام شد.
محورهای سه‌گانه دوره آموزشی تخصصی
این دوره آموزشی که توسط مدیریت نظارت بر ناشران و اداره آموزش سازمان بورس طراحی شده بود، بر 3 محور اصلی و کلیدی تمرکز داشت. محور نخست شامل «دستورالعمل حاکمیت شرکتی و گزارشگری پایداری» بود. محور دوم به «مدیریت ریسک و شیوه‌های شناسایی ریسک‌ها» اختصاص داشت. در نهایت، محور سوم نیز «ساختار کنترل‌های داخلی و ویژگی‌های آن» را با تدریس اساتید برجسته این حوزه به طور کامل پوشش داد.
***
برگزاری نشست «حاکمیت شرکتی و پایداری» توسط سازمان بورس، یک گام استراتژیک برای همسوسازی بازار سرمایه ایران با استانداردهای نوین جهانی است. این حرکت نشان می‌دهد که تمرکز نهاد ناظر از ارزیابی‌های صرفاً کمی و مالی به سمت تحلیل‌های کیفی و ساختاری تغییر مسیر داده است. تاکید بر شفافیت، پاسخگویی و مدیریت ریسک، اعتماد سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد و به تخصیص بهینه‌تر منابع در اقتصاد کمک شایانی می‌کند. این رویکرد، شرکت‌ها را به سمت ایجاد ارزش پایدار بلندمدت سوق می‌دهد که نتیجه آن کاهش ریسک‌های سیستماتیک و افزایش سلامت کلی بازار سرمایه خواهد بود. در نهایت، این امر به جذب سرمایه‌های جدید و ارتقای جایگاه شرکت‌های ایرانی در مقیاس منطقه‌ای و بین‌المللی منجر می‌شود.
