ایران برای مقابله با بحران ناترازی برق و خاموشی‌های فزاینده، راهبرد دو وجهی توسعه انرژی خورشیدی را در پیش گرفته است. این استراتژی شامل واردات صفحات خورشیدی باکیفیت و اجرای قرارداد 7000 مگاواتی با چین برای تسریع در نصب نیروگاه‌ها است. همزمان، دولت از طریق حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، به دنبال تقویت تولید داخلی و دستیابی به خودکفایی فناورانه در این حوزه است. هدف نهایی، تضمین پایداری انرژی و کاهش خاموشی‌ها تا پایان سال 1405 از طریق این ترکیب هوشمندانه است.
بحران برق و راهکار خورشیدی
کشور با کمبود فزاینده برق و خاموشی‌های متعدد در سال‌های اخیر دست‌وپنجه نرم می‌کند. این بحران نشان داد اتکای صرف به نیروگاه‌های حرارتی دیگر پاسخگوی نیاز شبکه نیست. در این میان، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه انرژی خورشیدی، فرصتی طلایی برای حل مشکل فراهم کرده است. این رویکرد نه تنها به کاهش آلایندگی کمک می‌کند، بلکه پایداری انرژی کشور را نیز تضمین خواهد کرد.
واردات هدفمند؛ یک ضرورت کوتاه‌مدت
صنایع کشور برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی با کمبود صفحات دارای بازدهی بالا و استانداردهای جهانی مواجه هستند. واردات سریع صفحات باکیفیت و مقرون‌به‌صرفه از چین، راهکاری ضروری برای کوتاه‌مدت محسوب می‌شود. این اقدام، امکان نصب سریع ده‌ها مگاوات نیروگاه جدید را فراهم می‌آورد. صفحات چینی علاوه بر قیمت مناسب، استانداردهای بین‌المللی بازدهی و گارانتی را دارا هستند و زمینه را برای انتقال فناوری هموار می‌کنند.
سرمایه‌گذاری در آینده با حمایت از تولید داخلی
واردات نباید مانعی برای رشد تولیدکنندگان داخلی شود. شرکت‌های کوچک و دانش‌بنیان ایرانی در سال‌های گذشته به پیشرفت‌های مهمی در طراحی سلول‌های خورشیدی دست یافته‌اند. آنها همچنین در ساخت صفحات و توسعه اینورترها (مبدل DC به AC) موفقیت‌هایی کسب کرده‌اند. اکنون زمان آن است که با حمایت‌های عملی، این شرکت‌ها را وارد زنجیره تأمین طرح‌های بزرگ ملی کنیم. تخصیص تسهیلات کم‌بهره، ارائه مشوق‌های صادراتی و تضمین خرید تجهیزات داخلی، گام‌های کلیدی برای رسیدن به خودکفایی فنی است.
قرارداد 7000 مگاواتی؛ نقطه عطفی در انرژی ایران
در قرارداد سال جاری میان ایران و چین، تأمین 7000 مگاوات صفحات خورشیدی پیش‌بینی شده است. منابع مالی این طرح بزرگ از محل صندوق توسعه ملی تأمین خواهد شد. اگر این پروژه طبق برنامه پیش برود، می‌تواند نقشه راهی برای خروج از بحران کمبود برق باشد. اجرای موفق آن تا پایان سال 1405، بار پیک مصرف تابستان را در سال‌های آتی به شکل چشمگیری کاهش خواهد داد.
چالش اصلی: هماهنگی واردات و تولید داخل
بزرگ‌ترین چالش پیش روی این طرح، جلوگیری از ایجاد یک دوقطبی کاذب میان «واردات» و «حمایت از تولید داخل» است. تجربیات موفق جهانی نشان می‌دهد این دو رکن باید به صورت هماهنگ و مکمل یکدیگر عمل کنند. واردات باید با هدف تسریع در نصب و انتقال فناوری انجام شود. همزمان، پشتیبانی از شرکت‌های دانش‌بنیان باید به خودکفایی تدریجی در تولید منجر گردد. ترکیب هوشمندانه این دو سیاست، بهترین راهکار برای عبور ایران از بحران انرژی است.
***
قرارداد 7000 مگاواتی با چین، یک نقطه عطف استراتژیک برای بخش انرژی ایران به شمار می‌رود. این طرح صرفاً یک واردات تجهیزات نیست، بلکه فرصتی برای گذار از اتکای سنتی به سوخت‌های فسیلی و کاهش ناترازی شبکه برق است. موفقیت این پروژه، وابستگی شدیدی به مدیریت هوشمندانه و ایجاد توازن میان سرعت‌بخشی از طریق واردات و عمق‌بخشی به توان داخلی از طریق حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان دارد. اجرای دقیق این راهبرد دوگانه، علاوه بر رفع بحران خاموشی‌ها در کوتاه‌مدت، زیرساخت‌های لازم برای اقتصاد سبز و توسعه پایدار را در بلندمدت فراهم می‌آورد و جایگاه ایران را در حوزه انرژی‌های پاک تقویت می‌کند.
