شرکت فولاد خوزستان با پیاده‌سازی یک الگوی مدیریت استراتژیک زنجیره‌محور، به دستاوردهای چشمگیری در نیمه نخست سال 1404 دست یافت. این شرکت ضمن حفظ تعادل بازار داخل با فروش 1.066 میلیون تُن محصول، موفق به ثبت جهش 67 درصدی صادرات به میزان 472 هزار تُن شد. این موفقیت در بحبوحه شدیدترین ناترازی‌های انرژی و بحران‌های منطقه‌ای رقم خورده است. استراتژی شرکت بر تملک و کنترل زنجیره ارزش از معدن تا محصول نهایی استوار است که ریسک‌های تأمین را به مزیت رقابتی تبدیل کرده است.
توازن هوشمند بازار؛ جهش 67 درصدی صادرات در کنار ثبات داخلی
فولاد خوزستان در شش ماهه ابتدایی سال 1404 عملکردی فراتر از ثبت رکوردهای عددی به نمایش گذاشت. این شرکت توانست با جهشی 67 درصدی، حجم صادرات خود را به 472 هزار تُن برساند. نکته قابل تامل این است که این دستاورد بزرگ صادراتی، با مدیریت هوشمندانه بازار داخلی همراه بود. فروش 1.066 میلیون تُن محصول در داخل کشور نشان می‌دهد که شرکت بدون ایجاد اختلال در تعادل عرضه، از فرصت‌های بازارهای بین‌المللی بهره‌برداری کرده است. این رویکرد دوگانه، آن هم در شرایطی که صنعت با ناترازی شدید انرژی و چالش‌های منطقه‌ای مواجه بود، نشانگر یک مدیریت استراتژیک موفق است.
معماری امنیت تولید؛ از تملک معدن تا مگامدول‌های آهن اسفنجی
مفهوم استراتژی در فولاد خوزستان از سطح تئوری خارج شده و به ساختارهای عملیاتی برای کاهش ریسک‌های صنعت فولاد بدل گشته است. این شرکت با یکپارچه‌سازی لایه‌های مختلف زنجیره ارزش، وابستگی خود به بازار آزاد را به حداقل رسانده است. پروژه‌هایی کلیدی همچون سناباد با ظرفیت تولید 2.5 میلیون تُن کنسانتره و 5 میلیون تُن گندله، نقشی حیاتی در این معماری دارند. همچنین، پروژه زمزم 3 به عنوان یک مگامدول تضمین‌کننده تولید آهن‌اسفنجی، نه تنها مکمل فرآیند تولید است، بلکه ستون اصلی امنیت پایدار در تولید محسوب می‌شود. فولادسازی شادگان نیز با همین منطق، بار عملیاتی را توزیع کرده و انعطاف‌پذیری تولید را به‌ویژه در زمان اوج محدودیت‌های برق افزایش می‌دهد.
رشد 25 درصدی درآمد؛ فراتر از نرخ ارز و اقبال جهانی
جهش صادراتی اخیر و رشد 25 درصدی درآمد شرکت در نیمه نخست سال، صرفاً نتیجه افزایش نرخ ارز یا بهبود تقاضای جهانی نیست. این موفقیت مالی ریشه در یک ساختار مدیریتی هوشمند دارد. کنترل دقیق هزینه‌ها در سراسر زنجیره تامین، ترکیب بهینه سبد محصولات و بهره‌برداری حداکثری و به موقع از ظرفیت‌های تولیدی، عوامل اصلی این رشد بوده‌اند. تولید بیش از 1.8 میلیون تن آهن اسفنجی و بالغ بر 2 میلیون تن گندله در یک دوره شش ماهه، بدون داشتن امنیت در تامین مواد اولیه و انرژی پایدار، امکان‌پذیر نبود.
کنترل استراتژیک خوراک؛ نقشه راه مالکیتی بر زنجیره تامین
فولاد خوزستان برای دستیابی به پایداری در تامین خوراک، یک نقشه راه مبتنی بر مالکیت را دنبال می‌کند. تملک معدن گوزل‌دره زنجان و یک معدن آهک–دولومیت در خوزستان، گام‌های مهمی در این مسیر بوده‌اند. این تصمیمات فراتر از یک اقدام عملیاتی صرف، به معنای در اختیار گرفتن کنترل کیفی و زمانی مواد اولیه است. همچنین، پیشبرد فعالیت‌های اکتشافی در پهنه وسیع آباده–جازموریان و برنامه برای تملک 10 معدن دیگر، نشان‌دهنده عمق نگاه بلندمدت شرکت برای تبدیل زنجیره تامین به یک دارایی استراتژیک و رقابتی است.
خودتامینی انرژی و پایداری؛ مدیریت ریسک با نگاه به آینده
در حوزه انرژی، این شرکت رویکردی فعالانه اتخاذ کرده و به واکنش در برابر خاموشی‌های تحمیلی اکتفا نکرده است. فولاد خوزستان با سرمایه‌گذاری و ایجاد زیرساخت‌های خودتامینی برق، توانسته است وابستگی به شبکه سراسری را مدیریت کرده و ظرفیت برنامه‌ریزی برای تولید را به شکل معناداری افزایش دهد. همزمان، اجرای پروژه‌های بزرگ محیط‌زیستی مانند احداث توری‌های بادی 28 متری برای مهار غبار، سیستم‌های بازچرخانی پساب و توسعه فضای سبز صنعتی، نشان می‌دهد که پایداری در این شرکت تنها به معنای تداوم تولید نیست، بلکه بر «پایدار ساختن شیوه تولید» متمرکز است.
***
عملکرد فولاد خوزستان در سال 1404 نمونه‌ای برجسته از تبدیل چالش‌های ساختاری به مزیت رقابتی است. این شرکت به جای انتظار برای ثبات سیاست‌های کلان، با بازطراحی اکوسیستم تولید و تامین خود، یک مدل بومی‌شده از حکمرانی زنجیره ارزش را پیاده‌سازی کرده است. جهش صادراتی در کنار ثبات‌بخشی به بازار داخلی، نتیجه مستقیم کنترل بر منابع بالادستی، مدیریت ریسک انرژی و یکپارچه‌سازی عملیات است. این رویکرد نشان می‌دهد که چگونه یک بنگاه اقتصادی می‌تواند با تکیه بر استراتژی‌های درون‌زا، در یک محیط پرنوسان اقتصادی نه تنها بقای خود را تضمین کند، بلکه به رشد و توسعه پایدار دست یابد. تجربه فولاد خوزستان، یک موفقیت صنعتی صرف نیست، بلکه الگویی برای انعطاف‌پذیری استراتژیک در اقتصاد ایران به شمار می‌رود.
