رئیس دانشگاه تبریز پیشنهاد داد این دانشگاه به عنوان هاب منطقه‌ای در پروژه‌های صنایع مس انتخاب شود. محمدتقی اعلمی با اشاره به ظرفیت‌های این دانشگاه، از جمله حضور 24000 دانشجو (شامل 4000 دانشجوی غیرایرانی)، 800 عضو هیئت علمی و اجرای 32 پروژه مشترک با مس سونگون، بر این قابلیت تأکید کرد. وی همچنین از طرح تأسیس مرکز مرجع نوآوری و فناوری مس در شمال‌غرب کشور با مشارکت 50 درصدی معاونت علمی ریاست‌جمهوری و شرکت ملی صنایع مس ایران خبر داد و آمادگی دانشگاه را برای همکاری در حوزه‌های اکتشاف، هوشمندسازی و اقتصاد چرخشی اعلام نمود.
ظرفیت‌های علمی و پژوهشی دانشگاه تبریز
محمدتقی اعلمی، رئیس دانشگاه تبریز، در رویداد ملی ایده‌های نوآورانه در زنجیره ارزش مس، این مرکز علمی را یک دانشگاه مادر در شمال‌غرب کشور معرفی کرد. او اعلام نمود که 24000 دانشجو در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند که از این تعداد، حدود 4000 نفر دانشجوی غیرایرانی هستند. 90 درصد از دانشجویان بین‌المللی از کشور عراق در این دانشگاه حضور دارند. این دانشگاه با داشتن 800 عضو هیئت علمی و 200 محقق در 18 دانشکده، 30 مرکز پژوهشی و 4 قطب علمی فعالیت می‌کند. همچنین 50 درصد دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی مشغول به تحصیل هستند.
پیشنهاد ایجاد هاب منطقه‌ای صنعت مس
رئیس دانشگاه تبریز با اشاره به موفقیت الگوی همکاری صنعت و دانشگاه در حوزه فولاد، یک پیشنهاد استراتژیک مطرح کرد. وی یادآور شد که صنعت فولاد مبارکه طی تفاهم‌نامه‌ای با معاونت علمی و وزارت صمت، اعتباری 5000 میلیارد تومانی برای طرح‌های تحقیقاتی دریافت کرده و دانشگاه اصفهان به عنوان هاب طرح‌های فولادی معرفی شده است. بر همین اساس، وی پیشنهاد داد: «دانشگاه تبریز به عنوان هاب منطقه در پروژه‌های صنایع مس انتخاب شود.»
تأسیس مرکز مرجع نوآوری و فناوری مس
اعلمی از برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی یک مرکز تخصصی در شمال‌غرب کشور خبر داد. قرار است مرکز مرجع نوآوری و فناوری مس با مشارکت 50 درصدی معاونت علمی ریاست‌جمهوری و 50 درصدی شرکت ملی صنایع مس ایران ایجاد شود. تأمین مالی این مرکز در چارچوب قانون جهش تولید دانش‌بنیان امکان‌پذیر خواهد بود. فعال‌سازی این مرکز موجب تمرکز بر فعالیت‌های تحقیقاتی، استانداردسازی و توسعه فناوری در زنجیره ارزش مس خواهد شد.
سوابق همکاری و اعلام آمادگی برای توسعه
رئیس دانشگاه تبریز به سابقه همکاری‌های موفق با صنعت مس اشاره کرد و گفت در سال‌های گذشته، 32 پروژه تحقیقاتی، کاربردی و خدمات آزمایشگاهی مشترک با مجموعه مس سونگون انجام شده است. وی آمادگی دانشگاه را برای همکاری‌های گسترده‌تر با شرکت ملی صنایع مس ایران در زمینه‌های مختلف اعلام کرد. این حوزه‌ها شامل اکتشاف، استخراج، هوشمندسازی، بازاریابی، اینترنت اشیا، اقتصاد چرخشی و بازیافت باطله‌های معدنی می‌شود.
همکاری در حوزه‌های زیست‌محیطی و انتقال فناوری
دانشگاه تبریز آمادگی خود را برای همکاری در زمینه مدیریت انرژی، مسائل مرتبط با محیط زیست با فناوری‌های پاک و توسعه نیروگاه‌های خورشیدی اعلام کرد. علاوه بر این، آموزش نیروی انسانی متخصص و پشتیبانی از رساله‌های مساله‌محور نیز در دستور کار قرار دارد. اعلمی با اشاره به ارتباطات بین‌المللی دانشگاه تبریز با دانشگاه‌های ترکیه، روسیه، چین و آلمان، تأکید کرد که این ظرفیت می‌تواند برای انتقال فناوری‌های نوین، به ویژه در حوزه فناوری سبز، مورد استفاده قرار گیرد.
توسعه صنایع جانبی و گوهرشناسی در مرند
رئیس دانشگاه تبریز به پتانسیل ایجاد رشته و مرکز تحقیقاتی در حوزه گوهرشناسی و گوهرتراشی اشاره کرد که می‌تواند به بهبود معیشت افراد محلی کمک کند. وی به طور ویژه به زیرساخت‌های موجود در شهر مرند اشاره کرد و ابراز امیدواری نمود که با همکاری شرکت ملی مس، صنایع تبدیلی این حوزه در شهر مرند ایجاد شود.
***
پیشنهاد رئیس دانشگاه تبریز برای تبدیل شدن به “هاب منطقه‌ای صنایع مس” یک حرکت استراتژیک برای پیوند مستقیم دانش آکادمیک با یکی از صنایع کلیدی و صادراتی کشور است. این پیشنهاد، با الگوبرداری از مدل موفق همکاری دانشگاه اصفهان و فولاد مبارکه، به دنبال ایجاد یک اکوسیستم نوآوری متمرکز و کارآمد است. تخصیص اعتبارات پژوهشی هدفمند و ایجاد مرکز مرجع فناوری، می‌تواند به جهش در بهره‌وری، کشف معادن جدید (طلا، نقره) و توسعه اقتصاد چرخشی در صنعت مس منجر شود. این امر نه تنها ارزش افزوده بالاتری برای منابع معدنی کشور ایجاد می‌کند، بلکه با بومی‌سازی فناوری‌های سبز و انتقال دانش از طریق همکاری‌های بین‌المللی، پایداری زیست‌محیطی و رقابت‌پذیری این صنعت در بازارهای جهانی را تضمین خواهد کرد.
