هفته گذشته بورس کالای ایران شاهد رویدادهایی کلیدی بود که نشان از تحول و گسترش ابزارهای آن دارد. دادوستد 641 تن زعفران به ارزش 24.3 هزار میلیارد تومان در بازار گواهی سپرده، یک رکورد قابل توجه بود. همزمان، ایده ورود رسمی بیت‌کوین به بازار سرمایه از طریق گواهی سپرده کالایی مطرح شد. محبوبیت صندوق‌های طلا با عبور ارزش معاملات از 600 هزار میلیارد تومان و عرضه اولیه بکهولودر و خودروی برقی فولکس‌واگن، تنوع فعالیت‌های این بازار را به نمایش گذاشت.
رکوردشکنی زعفران در بورس کالا با معامله 641 تنی
بازار گواهی سپرده زعفران در بورس کالای ایران به مناسبت روز ملی این محصول، آمار خیره‌کننده‌ای را به ثبت رساند. از زمان راه‌اندازی این معاملات، مجموعاً 641 تن زعفران به ارزش 24,300 میلیارد تومان (24.3 همت) دادوستد شده است. این آمار در کنار حجم معاملات آتی که به 5,224 تن می‌رسد، نشان از عمق و نقدشوندگی بالای این بازار دارد. در حال حاضر موجودی انبارهای زعفران 4.7 تن با ارزش بازار 3,164 میلیارد تومان است که پیش‌بینی می‌شود با ورود محصول جدید، این موجودی به بیش از 20 تن افزایش یابد.
مسیر بورس کالا برای ورود رسمی بیت‌کوین به بازار سرمایه
مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری ترنج، مسیری عملی برای ورود دارایی‌های دیجیتال به بازار سرمایه ایران پیشنهاد کرد. هادی جوهری معتقد است بیت‌کوین می‌تواند به عنوان یک «کالا» در نظر گرفته شود. سپس برای آن گواهی سپرده کالایی مشابه شمش طلا صادر گردد. به گفته او، این مدل هم از نظر فقهی قابل بررسی است و هم زیرساخت‌های فنی آن در بورس کالا وجود دارد. این اقدام می‌تواند با افزایش شفافیت و ایجاد صندوق‌های ETF، دسترسی سرمایه‌گذاران سنتی به این دارایی را تسهیل کند.
گواهی سپرده؛ ابزار کلیدی برای پیوند تولید و سرمایه‌گذاری
یک عضو هیئت مدیره کارگزاری ایساتیس پویا، بر نقش حیاتی گواهی سپرده کالایی در بازارهای مالی تاکید کرد. مهدی حاجی غلام سریزدی این ابزار را پیوندی میان تولید و سرمایه‌گذاری توصیف نمود. سرمایه‌گذاران خرد می‌توانند با خرید این اوراق، از نوسانات قیمت کالا منتفع شوند و هزینه‌های معاملاتی خود را کاهش دهند. از سوی دیگر، تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان نیز با فروش این گواهی‌ها، منابع مالی لازم برای تولید را تامین کرده و ریسک خود را پوشش می‌دهند.
طلا؛ پناهگاه امن سرمایه با ابزارهای نوین بورسی
معاون سرمایه‌گذاری شرکت خدمات بازار سرمایه پاداش، طلا را همچنان گزینه محبوب سرمایه‌گذاران برای حفظ ارزش دارایی دانست. وحید ویسی‌زاده اعلام کرد ارزش معاملات صندوق‌های طلا از ابتدای سال 1404 از 600 هزار میلیارد تومان فراتر رفته است. او مزیت اصلی بازار سرمایه را کشف قیمت شفاف بر اساس عرضه و تقاضا دانست. این مکانیزم برخلاف بازار فیزیکی، قیمت طلا را به ارزش ذاتی آن نزدیک‌تر می‌کند و نقدشوندگی بالایی را فراهم می‌آورد.
نخستین عرضه بکهولودر در تالار خودرو
تالار خودروی بورس کالا در تاریخ 14 آبان، برای نخستین بار میزبان عرضه یک محصول صنعتی جدید خواهد بود. شرکت توسعه صنعتی تراکتورسازی ایران تعداد 10 دستگاه بکهو لودر مدل ITM130 را روی تابلو معاملات می‌برد. قیمت پایه برای هر دستگاه 2 میلیارد و 800 میلیون تومان اعلام شده است. موعد تحویل این خودروها نیز برای تاریخ 30 آذر ماه تعیین گردیده است.
عرضه فولکس‌واگن برقی توسط ماموت خودرو
در ادامه روند پذیرش خودروهای وارداتی، شرکت ماموت‌خودرو برای عرضه محصولی جدید پیش‌قدم شده است. این شرکت قصد دارد 30 دستگاه خودروی سواری برقی فولکس‌واگن مدل ID.UNYX را در تاریخ 13 آبان به فروش برساند. قیمت پایه هر دستگاه 3 میلیارد و 931 میلیون و 500 هزار تومان تعیین شده است. خریداران برای شرکت در این رقابت باید 10 درصد از این مبلغ را به عنوان پیش‌پرداخت واریز کنند و خودروها در تاریخ 13 دی ماه تحویل داده می‌شوند.
***
رویدادهای هفته اخیر بورس کالای ایران، تصویری روشن از تحول و گسترش کارکردهای این بازار ارائه می‌دهد. این بازار از یک پلتفرم سنتی برای مواد خام، به یک اکوسیستم مالی جامع در حال گذار است. موفقیت ابزارهایی مانند گواهی سپرده زعفران و صندوق‌های طلا، ظرفیت بالای آن را برای جذب سرمایه‌های خرد نشان می‌دهد. طرح ورود بیت‌کوین و عرضه خودروهای تمام‌شده، افق‌های جدیدی برای تعریف «کالا» و تعمیق ابزارهای مالی می‌گشاید. این تنوع، بورس کالا را به بازیگری کلیدی در حوزه‌های تامین مالی، مدیریت ریسک و سرمایه‌گذاری شفاف بدل کرده است.
