فرشاد ژولیده‌سر، مدیر اکتشاف ایمپاسکو، در بازدید از معدن سنگ آهن سنگان، چالش‌های اساسی این حوزه را تشریح کرد. او کمبود شدید نیروی انسانی متخصص در رشته‌های پایه مانند معدن و زمین‌شناسی را مهم‌ترین تهدید برای برنامه‌های توسعه‌ای دانست. وی همچنین به موانع ساختاری در عقد قرارداد با پیمانکاران به دلیل محدودیت‌های گرید سازمان برنامه و بودجه اشاره کرد. با این حال، ژولیده‌سر استقرار قوی‌ترین دستگاه حفاری مغزه‌گیری کشور در سنگان را نماد شروع حرکت به سمت اکتشافات عمیق و فناورانه خواند و بر ضرورت تداوم عملیات و دسترسی به تکنولوژی روز برای پایداری اکتشاف تاکید کرد.
بحران نیروی انسانی؛ زنگ خطر برای آینده معدن
مدیر اکتشاف شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) مهم‌ترین چالش فعلی را کمبود شدید نیروی کار متخصص دانست. فرشاد ژولیده‌سر در جریان بازدید از معدن سنگ آهن سنگان تصریح کرد که این کمبود به ویژه در رشته‌های کلیدی معدن و زمین‌شناسی مشهود است. او با ابراز نگرانی افزود که حتی فارغ‌التحصیلان جدید نیز تمایل اندکی برای فعالیت در حوزه پرچالش اکتشاف نشان می‌دهند. این مسئله به طور مستقیم آینده طرح‌های توسعه‌ای در بخش معدن کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد و یک تهدید جدی محسوب می‌شود.
موانع ساختاری و قراردادی؛ سدی در برابر رشد پروژه‌ها
ژولیده‌سر به مشکلات ساختاری در فرآیند همکاری با شرکت‌های مشاور و پیمانکار نیز اشاره کرد. به گفته وی، وجود محدودیت‌های مربوط به گریدهای تعیین‌شده توسط سازمان برنامه و بودجه، مانعی بزرگ ایجاد کرده است. این محدودیت‌ها باعث شده تعداد شرکت‌های واجد شرایط برای همکاری به شدت کاهش یابد. در نتیجه، این موضوع از به کارگیری ظرفیت‌های گسترده داخلی جلوگیری می‌کند و به عاملی بازدارنده برای رشد و تسریع پروژه‌های اکتشافی در سراسر کشور تبدیل شده است.
گامی به سوی اکتشافات عمیق با فناوری نوین
در بخش دیگری از این بازدید، مدیر اکتشاف ایمپاسکو از قوی‌ترین دستگاه حفاری مغزه‌گیری کشور بازدید کرد. این دستگاه پیشرفته که به تازگی در معدن استراتژیک سنگ آهن سنگان مستقر شده است، مورد توجه وی قرار گرفت. ژولیده‌سر استقرار این تجهیزات را یک نماد مهم و سرآغاز حرکت جدی ایران به سمت اکتشافات عمیق و فناورانه ارزیابی کرد. او همچنین در محل فعالیت پیمانکاران حفاری حاضر شد و در گفت‌وگو با آنان، به بررسی راه‌های رفع موانع اجرایی و تسهیل فرآیندها پرداخت.
تاکید بر سه ضلع توسعه پایدار اکتشاف
در پایان، فرشاد ژولیده‌سر ضمن قدردانی از زحمات متخصصان و کارگران فعال در بخش حفاری، بر اصول بنیادین توسعه پایدار تاکید کرد. وی اظهار داشت که توسعه اکتشاف بدون سه عنصر کلیدی امکان‌پذیر نخواهد بود. این سه ضلع شامل تداوم عملیات، در اختیار داشتن نیروی انسانی متخصص و دسترسی مستمر به فناوری‌های روز جهان است. او نتیجه گرفت که موفقیت بلندمدت در این صنعت به تقویت همزمان این سه حوزه وابسته است.
***
اظهارات مدیر اکتشاف ایمپاسکو، هشداری صریح درباره مخاطراتی است که آینده تأمین مواد اولیه صنایع استراتژیک کشور را تهدید می‌کند. کمبود نیروی انسانی متخصص، ریسک سرمایه‌گذاری در پروژه‌های اکتشافی را افزایش داده و بازدهی طرح‌ها را کاهش می‌دهد. همزمان، موانع بوروکراتیک در عقد قراردادها، با محدود کردن رقابت، منجر به افزایش هزینه‌ها و کاهش کیفیت خدمات پیمانکاری می‌شود. اگرچه سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین مانند دستگاه‌های حفاری عمیق یک گام مثبت است، اما بدون حل بحران نیروی انسانی و اصلاح فرآیندهای اداری، این سرمایه‌ها به پتانسیل کامل خود نخواهند رسید. این چالش‌ها در صورت عدم مدیریت، می‌توانند توانایی کشور در جایگزینی ذخایر معدنی مصرف‌شده را مختل کرده و امنیت اقتصادی بلندمدت را به خطر اندازند.
