در نشست تخصصی رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری با مدیران ارشد بورس انرژی ایران، نقش کلیدی این بازار در حل چالشهای انرژی کشور بررسی شد. علی آقامحمدی ضمن تأکید بر لزوم عرضه نفت خام در بورس و افزایش سهم معاملات برق، بورس انرژی را بازوی اصلی سیاستگذاری در اقتصاد انرژی دانست. توسعه ابزارهای بینالمللی و تعمیق بازار گواهی صرفهجویی برای رفع ناترازی انرژی، از مهمترین محورهای مورد توافق در این جلسه بود.
تبیین ظرفیتهای بورس انرژی برای توسعه پایدار
جلسه راهبردی بررسی راهکارهای توسعه بازار انرژی با حضور علی آقامحمدی، رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری و محمد نظیفی، مدیرعامل بورس انرژی ایران برگزار شد. در آغاز این نشست، محمد نظیفی گزارشی جامع از ساختار فعلی، ابزارهای متنوع معاملاتی و پتانسیلهای موجود در این بازار ارائه کرد. مدیرعامل بورس انرژی با تشریح دقیق فرصتهای پیشرو، بر نقش حیاتی این نهاد مالی در تحقق توسعه پایدار اقتصادی تأکید ورزید. وی نشان داد که چگونه مکانیزمهای شفاف بورس انرژی میتوانند به عنوان پیشران اصلی در ساماندهی بازار حاملهای انرژی عمل کنند.
اولویتبندی عرضه نفت خام و توسعه مبادلات برق
علی آقامحمدی در جریان این نشست، بر ضرورت پیگیری اهداف کلان و استراتژیک بورس انرژی تأکید کرد. رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری، عرضه نفت خام در رینگ صادراتی و داخلی بورس انرژی را یکی از محورهای اصلی توسعه دانست. وی همچنین خواستار افزایش سهم بورس انرژی در حجم مبادلات برق کشور شد تا از این طریق شفافیت و کارایی در قیمتگذاری برق ارتقا یابد. این رویکرد میتواند به واقعیسازی قیمتها و جذب سرمایهگذاری بخش خصوصی در صنعت نیروگاهی کمک شایانی کند.
بهرهگیری از ابزارهای نوین و بینالمللی معاملاتی
یکی دیگر از محورهای کلیدی مورد بحث در این جلسه، لزوم توسعه زیرساختهای فنی و مالی برای اتصال به بازارهای جهانی بود. آقامحمدی بر اهمیت استفاده از ابزارهای بینالمللی معاملاتی تأکید کرد تا بورس انرژی ایران بتواند نقش پررنگتری در منطقه ایفا کند. تعمیق بازار و ایجاد تنوع در ابزارهای مشتقه ارزی و کالایی، از جمله راهکارهای پیشنهادی برای جذب سرمایهگذاران خارجی و پوشش ریسک فعالان اقتصادی بود. این استراتژی میتواند جایگاه ایران را به عنوان هاب انرژی منطقه تثبیت کند.
رفع ناترازی انرژی با مکانیزم گواهی صرفهجویی
بخش مهمی از مذاکرات این نشست به بررسی راهکارهای عملیاتی برای مدیریت بحران ناترازی انرژی اختصاص یافت. طرفین بر نقش حیاتی بازار بهینهسازی انرژی و ابزار «گواهی صرفهجویی انرژی» توافق نظر داشتند. توسعه معاملات مبتنی بر صرفهجویی، به عنوان راهکاری بازارمحور برای کاهش مصرف و افزایش راندمان معرفی شد. این مکانیزم به صنایع اجازه میدهد تا با سرمایهگذاری در کاهش مصرف، از منافع مالی حاصل از فروش گواهیهای صرفهجویی بهرهمند شوند و بدین ترتیب انگیزهای اقتصادی برای مدیریت مصرف ایجاد شود.
مرجعیت بورس انرژی در سیاستگذاری اقتصاد انرژی
در پایان، علی آقامحمدی جایگاه بورس انرژی را فراتر از یک بازار معاملاتی صرف دانست و بر نقش مشورتی و سیاستی آن تأکید کرد. وی تصریح کرد که بورس انرژی باید به عنوان بازوی اصلی در سیاستگذاریهای کلان اقتصاد انرژی کشور ایفای نقش کند. دادههای شفاف و سیگنالهای قیمتی استخراج شده از این بازار، میتواند مبنایی دقیق برای تصمیمگیریهای دولتی و حاکمیتی باشد. تقویت این جایگاه، مسیر را برای اصلاح ساختار اقتصاد انرژی و کاهش مداخلات دستوری هموار خواهد کرد.
***
برگزاری این نشست در سطح عالی حاکمیتی، سیگنالی مثبت برای فعالان بازار سرمایه و صنعت انرژی است. تأکید بر عرضه نفت خام و برق در بورس، نشاندهنده عزم جدی برای عبور از قیمتگذاری دستوری و حرکت به سمت مکانیسمهای بازار آزاد است. تمرکز بر ابزارهای نوین مانند «گواهی صرفهجویی»، راهحلی هوشمندانه برای معضل ناترازی انرژی بدون فشار بر بودجه دولت محسوب میشود. تقویت جایگاه بورس انرژی، شفافیت مالی را افزایش داده و ریسک سرمایهگذاری در پروژههای زیرساختی انرژی را کاهش میدهد.
