گزارشهای آماری جدید از ساختار بازار سرمایه نشاندهنده تمرکز بالای ثروت در صنایع شاخصساز است. دادههای رسمی حاکی از آن است که ۱۰ صنعت برتر، مالکیت بیش از ۸۴ درصد از کل ارزش بازار بورس و فرابورس را در اختیار دارند. در این میان، گروه محصولات شیمیایی و فلزات اساسی با فاصله زیاد نسبت به سایرین، پیشتاز جدول ارزش بازار هستند. همچنین مجموع ارزش بازار سهام در آبان ماه با رشدی محسوس نسبت به ماه قبل مواجه شده است.
تمرکز نقدینگی در ۱۰ صنعت پیشران بازار
جدیدترین گزارش منتشر شده توسط مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس، تصویری دقیق از وزنکشی صنایع ارائه میدهد.
طبق این پایش آماری، تمرکز اصلی ارزش بازار سهام در بورس تهران و فرابورس ایران روی صنایع بزرگ و مادر است.
دادهها نشان میدهند که ۸۴.۲۷ درصد از مجموع کل ارزش بازار در آبان ماه ۱۴۰۴، تنها در اختیار ۱۰ صنعت بزرگ بوده است.
این آمار بیانگر نقش حیاتی و تعیینکننده این صنایع در نوسانات شاخص کل و جهتدهی به جریان کلی بازار سرمایه است.
پیشتازی مطلق گروه محصولات شیمیایی
بررسی جزئیات گزارش سازمان بورس و اوراق بهادار، جایگاه بیرقیب پتروشیمیها و صنایع شیمیایی را اثبات میکند.
صنعت محصولات شیمیایی در دوره مورد بررسی، توانسته است ۲۴.۴۴ درصد از کل کیک ارزش بازار را به خود اختصاص دهد.
این گروه با ثبت ارزش بازاری معادل ۲۸،۰۵۲،۱۲۱ میلیارد ریال، در رتبه نخست صنایع فعال بورس و فرابورس ایستاده است.
این حجم از ارزش بازار نشاندهنده وابستگی قابل توجه بازار سرمایه ایران به نوسانات و عملکرد شرکتهای پتروشیمی و شیمیایی است.
جایگاه دوم و سوم؛ فلزات اساسی و گروه بانکی
در تعقیب گروه شیمیایی، صنعت فلزات اساسی به عنوان دومین قطب بزرگ بازار سرمایه خودنمایی میکند.
این گروه با در اختیار داشتن ۱۶.۷۷ درصد از سهم بازار، ارزش بازاری معادل ۱۹،۲۴۸،۷۴۶ میلیارد ریال را ثبت کرده است.
پس از غولهای کالایی، نوبت به بخش خدمات مالی میرسد که سهم قابل توجهی را از آن خود کنند.
بانکها و موسسات اعتباری با سهم ۸.۸۶ درصدی، جایگاه سوم را در میان صنایع بزرگ تثبیت کردهاند.
ارزش بازار گروه بانکی در آبان ماه امسال به رقم ۱۰،۱۶۷،۳۰۰ میلیارد ریال رسیده است.
وضعیت پالایشیها و هلدینگهای چندرشتهای
ضلع دیگر صنایع بزرگ بازار را شرکتهای پالایشی و هلدینگهای سرمایهگذاری تشکیل میدهند.
گروه فرآوردههای نفتی، کک و سوخت هستهای با سهم ۷.۵۵ درصدی در رتبه چهارم جدول بزرگان بازار قرار گرفته است.
ارزش بازار این صنعت استراتژیک در دوره مذکور معادل ۸،۶۶۹،۸۲۱ میلیارد ریال برآورد شده است.
در نهایت، شرکتهای چند رشتهای صنعتی با کسب ۶.۹۹ درصد از سهم کل بازار، جایگاه پنجم را به خود اختصاص دادند.
ارزش بازار این هلدینگهای بزرگ نیز رقمی معادل ۸،۰۲۳،۶۱۹ میلیارد ریال گزارش شده است.
روند صعودی ارزش کل بازار نسبت به مهر ماه
علاوه بر تفکیک صنایع، گزارش مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس به روند کلی ارزش بازار نیز پرداخته است.
مجموع کل ارزش بازار سهام در بورس و فرابورس ایران در پایان آبان ماه به عدد ۱۱۴،۷۸۴،۵۴۹ میلیارد ریال رسید.
مقایسه این عدد با آمار ماه قبل نشاندهنده رشد ارزش داراییهای سهامداران در کلیت بازار است.
پیش از این، مجموع ارزش بازار سهام در مهر ماه امسال معادل ۱۱۱،۸۶۳،۰۰۳ میلیارد ریال محاسبه شده بود.
این افزایش ارزش نشانگر ورود جریان نقدینگی یا رشد قیمت سهام شرکتهای بزرگ در بازه زمانی یک ماهه است.
***
ساختار ارزش بازار در آبان ۱۴۰۴ بار دیگر ماهیت «کامودیتیمحور» بودن بورس تهران را تایید میکند. تسلط مجموعاً ۴۸ درصدی سه گروه «شیمیایی، فلزات اساسی و فرآوردههای نفتی» نشان میدهد که نیمی از ارزش بازار مستقیماً به قیمتهای جهانی نفت و فلزات و نرخ ارز وابسته است. حضور بانکها در رتبه سوم نیز از اهمیت بخش تامین مالی در اقتصاد حکایت دارد. رشد حدود ۳۰۰۰ هزار میلیارد ریالی ارزش کل بازار نسبت به ماه مهر، سیگنالی مثبت از بهبود نسبی تقاضا و ارزندگی سهام در نگاه سرمایهگذاران محسوب میشود.
