چشم‌انداز متغیر بازارهای جهانی در سایه تحولات سیاسی و اقتصادی
بر اساس گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، بازارهای جهانی سهام در حال حاضر در یک فضای کاملاً نوسانی در حال حرکت هستند. این نوسانات از یک سو ریشه در کاهش تنش‌ها در منطقه خاورمیانه دارد که فضا را برای سرمایه‌گذاری‌های پرریسک‌تر مساعد کرده است. از سوی دیگر، بهبود نسبی در فضای مذاکرات تجاری ایالات متحده با شرکای کلیدی مانند چین، هند، مکزیک و ویتنام، به افزایش ریسک‌پذیری در میان سرمایه‌گذاران کمک شایانی نموده است. فعالان بازار همچنین در انتظار کاهش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو آمریکا هستند. این انتظار در واکنش به انتشار داده‌های نسبتاً ضعیف از بازار کار این کشور شکل گرفته است و چشم‌انداز سیاست پولی را به سمت تسهیل بیشتر سوق می‌دهد. با این وجود، نگرانی‌ها در مورد وضعیت مالی دولت ایالات متحده، احتمال بروز تنش‌های تجاری جدید و تهدید دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه‌های گسترده‌تر، همچنان به عنوان یک ریسک مهم بر بازارها سایه افکنده است. این عوامل متضاد، فضایی پیچیده و غیرقابل پیش‌بینی را برای کالاها و دارایی‌های مختلف رقم زده‌اند.
نفت برنت؛ سقوط قیمت در پی آتش‌بس
قیمت قراردادهای آتی نفت برنت با کاهشی چشمگیر به حدود 66.6 دلار در هر بشکه رسیده است. این سطح قیمتی پس از یک افت شدید بیش از 13 درصدی در هفته گذشته به ثبت رسید. این عملکرد، بدترین عملکرد هفتگی نفت از ماه مارس سال 2023 محسوب می‌شود. عامل اصلی این کاهش قیمت، تداوم آتش‌بس میان اسرائیل و ایران است. این آتش‌بس نگرانی‌ها از احتمال گسترش درگیری در خاورمیانه را به شدت کاهش داده و فشار فروش قابل توجهی در بازار نفت ایجاد کرده است. همزمان، برخی منابع خبری از تصمیم احتمالی اوپک پلاس برای افزایش تولید خبر می‌دهند. این تصمیم شامل افزایش 411000 بشکه‌ای تولید روزانه در ماه آگوست است که پس از افزایش مشابهی در ماه جولای اعمال خواهد شد. از جنبه ژئوپلیتیک، با وجود برقراری آتش‌بس، مقامات ایرانی نسبت به دوام و پایداری آن ابراز تردید کرده‌اند. آن‌ها تهدید کرده‌اند که در صورت ازسرگیری درگیری‌ها، اقدام متقابل انجام خواهند داد. در کنار این موارد، ترامپ اعلام کرده که ممکن است برخی تحریم‌ها علیه ایران را کاهش دهد. بازار نفت همچنین با دقت تحولات تجاری پیش رو، به ویژه ضرب‌الاجل 9 جولای برای نهایی‌سازی توافقات تجاری آمریکا را رصد می‌کند.
گاز طبیعی؛ تحت فشار افزایش عرضه
امروز، قیمت قراردادهای آتی گاز طبیعی در ایالات متحده با بیش از 4 درصد کاهش، به حدود 3.6 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو رسید. این کاهش قیمت، بخشی از رشد 6 درصدی ثبت شده در جلسه معاملاتی قبل را خنثی کرد. دلیل اصلی این افت قیمت، افزایش تولید داخلی و پیش‌بینی هوای ملایم‌تر در مقایسه با هفته گذشته است. اگرچه پیش‌بینی می‌شود دمای هوا تا تاریخ 12 جولای در اکثر نقاط آمریکا بالاتر از میانگین فصلی باقی بماند، اما شدت گرما نسبت به اوج ثبت شده در هفته قبل کمتر خواهد بود. در سمت عرضه، تولید روزانه گاز طبیعی در ماه ژوئن به طور متوسط 105.6 میلیارد فوت مکعب گزارش شده است. این رقم نسبت به ماه می با تولید 105.2 میلیارد فوت مکعبی، افزایش نشان می‌دهد اما همچنان پایین‌تر از رکورد ماه مارس (106.3 میلیارد فوت مکعب) است. این افزایش نسبی تولید به پایان یافتن تعمیرات فصلی در تأسیسات مربوط می‌شود. صادرات گاز به تأسیسات LNG نیز با میانگین 14.2 میلیارد فوت مکعب در ژوئن، نسبت به رکوردهای قبلی کاهش داشته ولی نسبت به اوایل ماه بهبود یافته است. انتظار می‌رود با افزایش مصرف نیروگاه‌ها در دوره گرما، حجم تزریق گاز به انبارها کاهش یابد.
نقره؛ بازگشت درخشان با تکیه بر ضعف دلار
قیمت نقره با یک رشد مجدد و قابل توجه به حدود 36.20 دلار در هر اونس رسیده و موفق شده است بخشی از افت قبلی خود را جبران کند. ضعف ارزش دلار آمریکا نقش کلیدی در این بازگشت قیمتی ایفا کرده است. این ضعف ناشی از افزایش انتظارات برای اتخاذ رویکرد انبساطی‌تر از سوی فدرال رزرو، نگرانی‌های مالی دولت آمریکا و عدم قطعیت‌های تجاری است. کاهش ارزش دلار، فلزاتی مانند نقره را که با دلار قیمت‌گذاری می‌شوند، برای خریداران خارجی جذاب‌تر می‌کند. نگاه سرمایه‌گذاران اکنون به داده‌های آتی بازار کار ایالات متحده دوخته شده است. انتشار نشانه‌هایی از ضعف در اشتغال می‌تواند احتمال کاهش نرخ بهره در ماه جولای را به شدت تقویت کند. در همین حال، تنش‌های تجاری نیز در حال تحول هستند؛ ترامپ تهدید کرده بود در صورت لغو نکردن مالیات خدمات دیجیتال در کانادا، مذاکرات تجاری را متوقف خواهد کرد. در پاسخ، کانادا اعلام کرد که این مالیات را لغو می‌کند تا مسیر مذاکرات تجاری باز بماند.
طلا؛ صعود به قله 3290 دلاری
قیمت طلا نیز همگام با نقره افزایش یافته و به حدود 3290 دلار در هر اونس رسیده است. افزایش قیمت این فلز گران‌بها عمدتاً تحت تأثیر تضعیف دلار آمریکا، کاهش تنش‌های ژئوپلیتیک و امیدواری به دستیابی به توافقات تجاری گسترده‌تر میان ایالات متحده و شرکای تجاری‌اش قرار دارد. پس از امضای توافق تجاری میان آمریکا و چین، ترامپ اعلام کرده که توافق بزرگ‌تری با هند نیز در راه است. مذاکرات با ویتنام، مکزیک و ژاپن نیز همچنان ادامه دارد. این عوامل مثبت باعث شده‌اند تا نگرانی‌ها از وقوع رکود در تجارت جهانی تا حدودی کاهش یابد. در کنار این موضوع، آتش‌بس شکننده میان ایران و اسرائیل همچنان برقرار است. همین موضوع به کاهش پرمیوم ریسک ژئوپلیتیک در بازارها کمک شایانی کرده است. تمرکز سرمایه‌گذاران در این بازار نیز، همانند بازار نقره، بر داده‌های مهم اشتغال آمریکا در هفته جاری معطوف خواهد بود. گزارش‌های کلیدی مانند گزارش ADP و گزارش اشتغال غیرکشاورزی، سرنخ‌های مهمی از مسیر آینده سیاست پولی فدرال رزرو ارائه خواهند داد.
فولاد چین؛ گرفتار در رکود تقاضا و فشار تعرفه‌ها
قیمت قراردادهای آتی میلگرد فولادی در چین در حدود 2950 یوان در هر تن تثبیت شده است. این بازار پس از افت به پایین‌ترین سطح 9 ماهه اخیر (2920 یوان در تاریخ 13 ژوئن)، در یک بازه محدود نوسان می‌کند. عوامل اصلی این وضعیت، کاهش تقاضا برای فلزات آهنی، کاهش فعالیت‌های ساخت‌وساز در چین و افزایش فشارهای تجاری بین‌المللی است. شاخص مدیران خرید (PMI) بخش ساخت‌وساز چین در ماه می به پایین‌ترین سطح خود در 4 ماه گذشته رسید که نشانه‌ای آشکار از کند شدن رشد پروژه‌های عمرانی است. علاوه بر این، تهدید ایالات متحده به اعمال تعرفه‌های بیشتر و اشباع بازار مسکن داخلی، انگیزه برای اجرای پروژه‌های جدید را کاهش داده است. آمریکا همچنین تعرفه واردات فولاد از چین را به 50 درصد افزایش داده که این امر تقاضای وارداتی برای فولاد چین را به شدت تحت فشار قرار داده است. این وضعیت باعث شده تا پکن سیگنال‌هایی مبنی بر لزوم کاهش ظرفیت تولید در صنعت فولاد ارسال کند. در همین راستا، شرکت‌هایی مانند Baosteel اعلام کرده‌اند که تولید خود را تا 50000000 تن کاهش خواهند داد. همزمان، صادرات سنگ آهن از بندر هدلند استرالیا در ماه می افزایش یافته است که نشان‌دهنده بهبود عرضه جهانی این ماده اولیه پس از اختلالات ناشی از بدی آب‌وهوا در اوایل سال جاری میلادی است.
***
تحلیل جامع بازارهای جهانی نشان‌دهنده یک واگرایی معنادار میان بخش انرژی و فلزات گران‌بها است. کاهش ریسک ژئوپلیتیک و افزایش احتمالی عرضه، بازارهای نفت و گاز را تحت فشار نزولی قرار داده است. این در حالی است که همین عوامل، در کنار تضعیف دلار و چشم‌انداز سیاست پولی انبساطی فدرال رزرو، به عنوان یک محرک قدرتمند برای طلا و نقره عمل می‌کنند. این دوگانگی نشان می‌دهد که بازارها در حال قیمت‌گذاری سناریوهای متفاوتی هستند: از یک سو، کاهش تنش‌ها ریسک‌پذیری را افزایش داده و از سوی دیگر، نگرانی از کندی اقتصاد آمریکا تقاضا برای دارایی‌های امن دلاری را تضعیف کرده و به نفع طلا تمام شده است. در این میان، بازار فولاد چین به دلیل مشکلات ساختاری داخلی و فشارهای تجاری خارجی، داستانی کاملاً متفاوت را روایت می‌کند و چشم‌انداز آن همچنان به سیاست‌های اقتصادی پکن و وضعیت بخش ساخت‌وساز گره خورده است.
