قاعده وُکر در سرمایه‌گذاری‌های بانکی

میثم حقیقی

توسط

براساس قاعده وُکر، بانک‌های تجاری می‌بایست صرفاً بر خدمات بانکی متمرکز بوده و تمرکز بر فعالیت‌های سوداگرانه و سفته‌بازانه در بازارهای مالی را محدود و یا حتی ممنوع نمایند؛

زیرا ممکن است معاملات مالکانه*  موجب ریسک‌های غیرضروری برای بانک شود و میان مدیریت بانک، سهام‌داران و سپرده‌گذاران تضاد منافع ایجاد کند. نمود بارز این موضوع در بحران بزرگ مالی سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸م می‌باشد که عمده این معاملات چون با هدف سوداگری انجام شده بودند، برای بانک‌ها زیان به دنبال داشت.

(* معاملاتی که تحت آن، بانک‌ها با هدف کسب سود، با استفاده از سرمایه خود اقدام به مبادله اوراق بهادار در بازارهای مالی می‌نمایند.)

براساس قوانین و اسناد بالادستی پولی و بانکی کشور، می‌توان ادعا کرد که قانون وُکر به نحوی در تبصره ذیل ماده ۸ قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) دیده شده است. موضوعی که در آن، بانک‌ها را از سرمایه‌گذاری در تولید اشیا تجملی و مصرفی غیرضروری ممنوع کرده است.

از سوی دیگر، با بررسی آخرین نسخه اصلاحی دستورالعمل سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار (بخشنامه شماره ۹۹/۳۴۶۸۹۶ تاریخ ۱۳۹۹/۱۰/۳۰ بانک مرکزی) به عنوان مهمترین دستورالعمل اجرایی حوزه سرمایه‌گذاری بانکی، مشاهده می‌شود که صرفاً روش‌های سرمایه‌گذاری توسط بانک‌ها و میزان حدود فردی و جمعی، در آن دیده شده است و هیچ‌گونه اشاره‌ای به اینکه کدام سرمایه‌گذاری‌ها با هدف سوداگری و سفته‌بازانه در نظر گرفته می‌شود و ورود به آن‌ها ممنوع است و کدام غیر از آن می‌باشد، نشده است تا برای ذینفعان بانک‌ها (اعم از سپرده‌گذاران و سهام‌داران) این موضوع قابل رصد و بررسی باشد.

از آنجایی که تفکیک این موضوعات نیز سختی خاص خود را داشته و به قصد و نیت بانک‌ها در سرمایه‌گذاری‌های ایشان بستگی دارد. بنابراین پیشنهاد می‌شود با توجه به تجربه بدست آمده از بحران بزرگ مالی سال‌های ۲۰۰۷- ۲۰۰۸م، به منظور پیشگیری هرچه بهتر از بروز تضاد منافع و عملیات سوداگری و سفته‌بازی از سوی بانک‌ها، قاعده وُکر به منظور مدیریت ریسک در بانک‌ها از سوی نهاد ناظر در دستورالعمل‌های مربوطه به صورت شفاف دیده شود.

همچنین ممکن است دوست داشته باشید

پیام بگذارید

اطلس اقتصاد