در بیشتر روزهای سال 2024 قیمت کالاهای اساسی تحتتأثیر کاهش تقاضا بود. رشد اقتصاد آمریکا کند شد و مشکلات اقتصادی در چین، به عنوان بزرگترین واردکننده مواد خام در جهان، بدتر شد. بنابراین قیمت همه چیز از زغال سنگ و کبالت گرفته تا گاز طبیعی، در سطوحی باقی ماندهاند که قبل از آغاز جنگ روسیه و اوکراین در سال 2022 حاکم بود. برای بسیاری از کالاهای اساسی، این چشمانداز – که برای تاجران ناامیدکننده اما برای بانکهای مرکزی غربی سودمند است – تا سال 2025 ادامه خواهد داشت.
با وجود ادامهدار بودن تنشهای ژئوپلیتیک، نفت خام ممکن است ارزانتر شود، زیرا تولیدکنندگان خارج از منطقه خلیج فارس، همچنان به افزایش تولید ادامه میدهند. به طور کلی، انتظار میرود اوپک پلاس تولید خود را در سال جدید افزایش دهد و در حالی که تولید آمریکا کاهش مییابد، این گروه یک حوزه کلیدی از رشد عرضه را بر عهده خواهد داشت. همچنین تقاضا برای سوخت خودرو در کشورهای توسعهیافته، در نتیجه روی آوردن هرچه بیشتر مصرفکنندگان به خودروهای برقی، رو به کاهش است. بنابراین، پیشبینی میشود قیمت نفت خام برنت بیش از پیش کاهش یابد.
در سال 2024 قیمت گاز طبیعی به خاطر تولید بالا و رکورد سطوح بالای ذخیرهسازی گاز، نسبتا پایین بود. با توجه به انقضای قرارداد 5ساله خط لوله روسیه و اوکراین و افزایش تقاضای گاز مایع طبیعی، قاره اروپا با کمبود عرضه مواجه میشود. گاز مایع آمریکا، منبع اصلی عرضه خواهد بود. قیمتها در آمریکا تحتتأثیر افزایش تقاضای صنعتی و صادرات به مکزیک خواهد بود.
با اینکه مس یکی از مهمترین عناصر مورد نیاز برای تسریع تحول سبز است، به دلیل نگرانیهای کوتاه مدتتر در مورد بخش املاک و مستغلات چین، بازار آن همچنان متزلزل باقی خواهد ماند. همچنین قیمت فولاد به دلیل کاهش تقاضا و مازاد عرضه کاهشی بوده که در سال 2025 هم این روند ادامه خواهد داشت. به دلیل رکود بخش املاک چین، تقاضای داخلی فولاد در این کشور همچنان پایین است. بازارهای جهانی فولاد، بهویژه در بازارهای نوظهور همسایه چین، با صادرات ارزان مواجه میشود و حتی در کشورهایی که برای فولاد چین تعرفه اعمال میکنند، به عرضه بیش از حد منجر خواهد شد. در مورد طلا هم پیشبینی میشود قیمتها به طور موقت تثبیت شوند، اما به دلیل تقاضای بانکهای مرکزی کشورهای نوظهور در راستای تنوعسازی داراییهایشان، روند افزایشی قیمت طلا از سر گرفته خواهد شد و این فلز را به یکی از کارآمدترین داراییها در سال 2025 تبدیل خواهد کرد.
*اختلال در عرضه سه کالا
در این میان، قیمت طیف کوچکی از مواد اولیه، به دلیل نگرانیهای ناشی از عرضه، تعیین خواهد شد. اختلالات بازار باعث افزایش سرسامآور قیمتهای این کالاها میشود. به گزارش اکونومیست، سه کالای اساسی در سال 2025 برجستهتر خواهند بود.
برزیل 70 درصد تولید آب پرتقال جهان را به خود اختصاص داده است. در سال 2024 سائوپائولو، ایالتی که بیشترین تولید را در «کمربند مرکبات» دارد با خشکسالی شدید مواجه شد. همزمان، «سبزی مرکبات» (گرینینگ) که یک بیماری باکتریایی لاعلاج است و باعث شدن تلخ شدن پرتقالها میشود و درختها را از بین میبرد، در باغات منطقه گسترش یافته است. این اتفاقها باعث شد قیمتهای آتی آب پرتقال در بازار نیویورک، که شرکتهای تولید آبمیوه از آن برای محافظت در برابر نوسانات قیمت استفاده میکنند، رکورد بشکند. چند سال طول میکشد تا درختان جایگزین شده میوه بدهند، حتی اگر تقاضا تغییری نکند. بنابراین انتظار میرود این فشار کمبود عرضه و بالا بودن قیمت همچنان ادامه داشته باشد.
بازار یکی دیگر از آیتمهای صبحانه نیز متشنج خواهد بود. در سال 2024، قیمت دانههای قهوه عربیکا به بالاترین حد خود در یک دهه گذشته رسید، چون سرمازدگی پیشبینی نشده و خارج از فصل در برزیل، که 40 درصد قهوه کل جهان را تامین میکند، به مزارع قهوه آسیب زد. این اتفاق، تقاضا برای دانههای روبوستا را که کیفیت پایینتری دارد و اغلب در فرمولاسیون قهوه فوری استفاده میشود، بالا برد. تولیدکنندگان قهوه ممتاز، دانههای روبوستای بیشتری به ترکیبات معمول خود اضافه کردند. از طرف دیگر، ویتنام، یکی دیگر از تولیدکنندگان بزرگ قهوه، دچار خشکسالی بزرگی شد. مشکلات حمل و نقل مرتبط با درگیریهای دریای سرخ هم بر این فشارها افزود. بارندگی دیرهنگام در برخی مناطق تحت کشت قهوه تا حدی مفید بوده، اما ذخایر دانه قهوه به طور کلی کم است. در سال 2025، طرفداران قهوه احتمالا با قیمتهای بالاتر و طعمهای ضعیفتر روبهرو خواهند شد.
قهوه و پرتقال خوشمزه هستند، اما کالاهای حیاتی نیستند. اورانیوم که فلزی نسبتا سمی است، اهمیت بیشتری دارد. انتظار میرود با افزایش نیروگاههای هستهای که منبع قابل اعتماد انرژی و کمکربن هستند و در ترکیب انرژی چین، هند و سایر اقتصادهای بزرگ قرار گرفتهاند، تقاضای اورانیوم افزایش یابد. اما پتانسیل ایجاد اختلال بسیار زیاد است. در ماه اوت، شرکت «قزاتومپروم» که یک پنجم اورانیوم استخراج شده جهان را در قزاقستان تولید میکند، هدف تولید خود را 15 تا 19 درصد کاهش داد. اندکی پس از آن، ولادیمیر پوتین اعلام کرد روسیه که 44درصد ظرفیت غنیسازی اورانیوم جهان را در اختیار دارد، ممکن است در واکنش به تحریمهای غرب، صادراتش را محدود کند. مشکلات پیچیده لجستیک و ژئوپلیتیک، میتواند باعث فروپاشی بازار این فلز رادیواکتیو شود.