*بررسی اجمالی فعالیت‌های گذشته و پیش‌بینی اقدامات آینده
این جلسه با نگاهی کلی به روند تدوین نقشه راه، شاخص‌ها، اهداف و اقدامات اولیه آغاز شد. سپس هر یک از پروژه‌ها و اقدامات اجرایی مرتبط با محورهای مورد بحث، به‌طور دقیق و کارشناسانه مورد تحلیل قرار گرفت. در این تحلیل‌ها، به موضوعاتی مانند نحوه اجرا، اولویت‌بندی پروژه‌ها، تأثیرگذاری آن‌ها و راه‌های بهینه‌سازی فرآیندهای اجرای طرح‌ها پرداخته شد و نظرات تخصصی و راهکارهای اجرایی از سوی اعضای حاضر ارائه گردید.
*تحقق گام‌به‌گام اقتصاد چرخشی؛ از بازیافت تا ارتقای بهره‌وری
علی ساجدی‌خواه، دبیر انجمن تخصصی اقتصاد چرخشی فولاد مبارکه، با اشاره به دستاوردهای پیشین نقشه راه گفت: «نقشه راه بازیافت و پسماند که به‌عنوان نخستین کارگروه تخصصی در حوزه اقتصاد چرخشی آغاز به کار کرده بود، طی یک بازه زمانی یک‌ساله، در بهمن‌ماه ۱۴۰۳ تدوین و نهایی شد. این نقشه راه، با تمرکز بر افزایش بهره‌وری منابع، کاهش ضایعات و بازچرخانی مواد، شامل حدود ۶۰ کلان‌پروژه و اقدام استراتژیک است که اجرای آن‌ها با برآورد بودجه‌ای بالغ بر ۲۰۰۰ میلیارد تومان آغاز شده است.»
ساجدی‌خواه در ادامه افزود: «سه کارگروه جدید نیز با محوریت آب، انرژی و گازهای گلخانه‌ای از آذرماه ۱۴۰۳ تشکیل شده‌اند. این کارگروه‌ها به‌طور ویژه در مسیر تدوین نقشه راه خود حرکت می‌کنند و انتظار می‌رود فرآیند تدوین تا تیرماه ۱۴۰۴ به پایان برسد.»
*ساختار راهبردی هفت‌گانه؛ الگویی عملیاتی از مدل Accenture
وی درباره چهارچوب کلی نقشه راه اقتصاد چرخشی خاطرنشان کرد: «تدوین نقشه راه این مجموعه با بهره‌گیری از مدل پیشنهادی شرکت مشاوره‌ای Accenture صورت گرفته است. این چارچوب با طراحی هفت کارگروه تخصصی، به دنبال پوشش کامل ابعاد مختلف اقتصاد چرخشی در صنعت است. محورهای این هفت کارگروه عبارت‌اند از:
- فرهنگ، سازمان و اکوسیستم
- زنجیره تأمین سبز
- محصولات فولادی سبز
- آلاینده‌های جوی و گازهای گلخانه‌ای
- انرژی
- آب
- بازیافت و پسماند
این رویکرد جامع به سازمان کمک می‌کند تا از وابستگی به اقتصاد خطی فاصله گرفته و در چارچوب مدلی چرخشی و پایدار حرکت کند.»
*فراتر از الزام؛ اقتصاد چرخشی به‌مثابه یک فرصت راهبردی
علی ساجدی‌خواه با تأکید بر تغییر پارادایم در توسعه صنعتی اظهار داشت: «در حالی که رویکردهای سنتی و خطی توسعه (استخراج، تولید، مصرف و دورریز) دیگر پاسخ‌گوی چالش‌های پیچیده امروز نیستند، گذار به اقتصاد چرخشی به یکی از ضرورت‌های راهبردی تبدیل شده است. این تغییر نه‌تنها برای مدیریت منابع محدود و وفق با الزامات زیست‌محیطی، بلکه برای ایجاد تاب‌آوری سازمان در برابر بحران‌های آینده نقش‌آفرینی می‌کند.»
وی افزود: «اقتصاد چرخشی بستری فراهم می‌آورد که در آن، بازیافت منابع، کاهش ضایعات و بازچرخانی مواد به‌عنوان مولفه‌هایی کلیدی، عملکرد زیست‌محیطی و بهره‌وری عملیاتی سازمان را با یکدیگر همسو می‌سازد.» او همچنین تأکید کرد که طراحی و اجرای پروژه‌های مدنظر، باید به شکل کاملاً هدفمند و متناسب با ظرفیت‌های داخلی سازمان انجام شود.
*بُعد اقتصادی اقتصاد چرخشی؛ از نظریه تا عمل
ساجدی‌خواه در پایان به جنبه‌های اقتصادی این رویکرد پرداخت و گفت: «اقتصاد چرخشی تنها بر پیامدهای زیست‌محیطی تأکید نمی‌کند. مطابق برآوردهای صورت‌گرفته توسط اتحادیه اروپا، نظام چرخشی می‌تواند تا سال ۲۰۳۰، صرفه‌جویی مالی بالغ بر ۷۰۰ میلیارد یورو برای کشورهای عضو این اتحادیه ایجاد کند. این داده‌ها نشان می‌دهد که اقتصاد چرخشی نه‌تنها یک راهکار برای حفاظت از محیط‌زیست است، بلکه به‌عنوان یک عامل محرک نوآوری و ایجاد درآمد پایدار نیز شناخته می‌شود و می‌تواند ارزش‌آفرینی در زنجیره تأمین را به شکل گسترده‌ای تسریع کند.»
*تصویری از آینده؛ فولاد سبز، صنعتی هوشمند و پایدار
نقشه راه اقتصاد چرخشی، با تکمیل و اجرای تمامی برنامه‌های تعیین‌شده، نقش کلیدی در تحول صنعت فولاد کشور ایفا خواهد کرد. این نقشه می‌تواند روح تازه‌ای به مفاهیم بهره‌وری، رقابت‌پذیری و توسعه پایدار در این حوزه بدمد. این تحول، علاوه‌بر آنکه پاسخی به مسئولیت‌های زیست‌محیطی است، فرصتی استراتژیک برای بهبود عملکرد سازمان در سطح ملی و بین‌المللی خواهد بود.
*برنامه‌ریزی پروژه‌ها در چارچوب‌های تخصصی
در پایان جلسه، مقرر شد بخش‌های مرتبط با هر حوزه، پیشنهادهای خود را در قالب RFP (درخواست پیشنهاد پروژه) تدوین و ارائه کنند. بررسی نهایی این پیشنهادها در جلسه‌ای که دو هفته آینده برگزار خواهد شد، انجام خواهد گرفت.
شایان‌ذکر است که طی این جلسه، در مجموع ۵۴ پروژه در حوزه گازهای گلخانه‌ای، ۴۵ پروژه در حوزه انرژی و ۳۳ پروژه در حوزه آب به‌صورت تفصیلی تحلیل و ارزیابی شد که نتایج آن‌ها می‌تواند آغازگر تحولی سبز در ساختار سازمان باشد.
