*ثبت رکورد انتشار کربن در صنعت و نقش چین در جهان
چین با اتکای طولانی‌مدت به زغال‌سنگ و گسترش صنایع سنگین، در سال گذشته میلادی بیش از دوازده میلیارد تن دی‌اکسید کربن منتشر کرد؛ سهمی معادل بیش از سی درصد از کل آلایندگی کربنی جهان. تولید فولاد و سیمان همچنان بخش عمده‌ای از این رقم را به خود اختصاص داده‌اند.
*نقطه عطف با کاهش یک درصدی انتشار
گزارش تازه مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک (CREA) از کاهش یک درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای چین در دوره دوازده ماهه منتهی به مارس خبر می‌دهد. این دستاورد، در شرایطی رقم خورده که صنایع چین پس از عبور از محدودیت‌های کووید ۱۹ دوباره به حداکثر ظرفیت بازگشته‌اند.
*جهش چین در توسعه انرژیهای پاک
چین همچنان بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار جهان در انرژیهای تجدیدپذیر است. در سال گذشته ظرفیت افزوده‌شده نیروگاه‌های بادی به هفتاد و نه گیگاوات و خورشیدی به رکورد دویست و هفتاد و هفت گیگاوات رسید. این ارقام از مجموع دیگر کشورهای جهان فراتر رفته و باعث شده تولید انرژی پاک حتی از رشد تقاضای برق جلو بزند.
*پوشش بیابان‌ها با پنل خورشیدی و توسعه تولید هسته‌ای
پروژه‌های خورشیدی در مقیاس وسیع موجب پوشش بخش‌هایی از بیابان‌های چین با پنل خورشیدی شده و توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای نقش مهمی در کاهش انتشار دارد. این روند سرعت تغییر سبد انرژی را افزایش داده است.
*چالش‌های پیش روی مسیر کاهشی
علیرغم پیشرفت‌ها، عواملی مانند خشکسالی و موج گرما موجب کاهش تولید برق‌آبی شده و گاهی وابستگی به زغال‌سنگ برای جبران اوج تقاضای برق را تشدید می‌کند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد نیاز مصرف برق در سال جاری تا صد گیگاوات افزایش می‌یابد که ممکن است فشار را بر منابع سنتی بیشتر کند.
*موانع ساختاری و واکنش بازار
مانع دیگر مسیر، لزوم ارتقاء شبکه انتقال و ذخیره‌سازی برق به‌ویژه برای انرژیهای تجدیدپذیر است. مقاومت لابی زغال‌سنگ در برابر اصلاحات بازار برق و تغییر سیاست‌های قیمت‌گذاری به نرخ‌های بازار برای پروژه‌های جدید نیز بر فرایند گذار اثرگذار است.
*ارزیابی چشم‌انداز و تحلیل کارشناسان
کارشناسان معتقدند اکنون پرسش اصلی زمان عبور قطعی انتشار از نقطه اوج و همچنین سرعت کاهش پس از آن است. چین برای دستیابی به هدف “کربن خنثی” تا سال ۲۰۶۰ به نرخ کاهش انتشار بسیار بالاتر از روند فعلی نیاز دارد تا نقشی موثر در کنترل تغییرات اقلیمی ایفا کند.
***
حرکت چین به سوی افت تدریجی انتشار کربن، تحت تاثیر سرمایه‌گذاری خارق‌العاده در انرژیهای نو و اعمال سیاست‌های زیست‌محیطی رخ داده است. این تحول، ضمن تغییر موازنه بازارهای جهانی انرژی و تاثیر بر قیمت مواد اولیه، الگوی نوینی برای سایر اقتصادهای صنعتی ارائه داده است. تداوم این روند در گرو حل موانع زیرساختی و اصلاحات بازار برق خواهد بود تا چین جایگاه تعیین‌کننده‌ای در مقابله با بحران تغییر اقلیم جهانی پیدا کند.
