بهره‌برداری مسئولانه از منابع و سرمایه‌گذاری در حفظ محیط‌زیست؛ رسالت راهبردی گروه فولاد مبارکه
برای گروه صنعتی فولاد مبارکه، روز جهانی محیط‌زیست که در تاریخ 5 ژوئن گرامی داشته می‌شود، تنها یک مناسبت تقویمی نیست، بلکه نمادی از یک تعهد چندین‌ساله و ریشه‌دار به حفظ محیط‌زیست و تحقق اصول توسعه پایدار است. این شرکت پیشرو با تخصیص سرمایه‌ای بالغ بر 2.3 میلیارد یورو و اجرای ده‌ها پروژه بزرگ و کوچک، بهره‌برداری و صیانت مسئولانه از منابع گران‌بهای طبیعی را به عنوان یک رسالت سازمانی برای خود تعریف کرده است. به مناسبت 5 ژوئن (که در سال 1404 مصادف با 15 خرداد خواهد بود)، واحد محیط‌زیست فولاد مبارکه در گزارشی فشرده، به تبیین اقدامات و دستاوردهای برجسته این شرکت در حوزه محیط‌زیست پرداخته است.
روز جهانی محیط‌زیست با هدف اصلی ترویج فرهنگ حفاظت از کره خاکی، ارتقای سطح آگاهی عمومی درباره چالش‌ها و مسائل زیست‌محیطی و تشویق صنایع و جوامع به اتخاذ رفتاری مسئولانه در قبال طبیعت نام‌گذاری شده است. این روز فرصتی ارزشمند است تا به خود یادآوری کنیم که حفظ محیط‌زیست و کاهش اثرات منفی فعالیت‌های صنعتی، یک مسئولیت جمعی و همگانی است. تلاش‌های گروه فولاد مبارکه در این حوزه، همواره ادامه‌دار و هدفمند بوده و به دلیل اهمیت حیاتی آن، نقش تک‌تک اعضای خانواده بزرگ این شرکت در بهره‌برداری مسئولانه از منابع طبیعی بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می‌رسد.
رویکردی چندوجهی؛ از بهبود مستمر تا اقتصاد چرخشی
شرکت فولاد مبارکه با در پیش گرفتن رویکرد بهبود مستمر عملکردها، مشارکت فعال در برنامه‌های توسعه پایدار، استقرار سیستم‌های پایش و گزارش‌دهی شفاف و انطباق کامل با قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی گام‌های موثری برداشته است. این شرکت با تولید محصولات دوستدار محیط‌زیست، تشویق تأمین‌کنندگان و پیمانکاران به رعایت اصول زیست‌محیطی، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و کاهش مصرف انرژی، در مسیر مسئولیت‌پذیری محیط‌زیستی پیشگام بوده است. سرآمدی فولاد مبارکه در کاهش مصرف آب به ازای هر تن تولید فولاد خام و مدیریت صحیح پسماندها، از دیگر افتخارات این مجموعه است. پیشرفت‌های این شرکت در حوزه کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای و ارتقای سیستم‌های کنترل آلودگی هوا، تجلی عملی تعهد به حفظ سلامت محیط‌زیست برای نسل‌های آینده و تحقق کامل اصل 50 قانون اساسی کشور است.
علاوه بر این، تمرکز ویژه بر مفهوم اقتصاد چرخشی و بازیابی منابع، کاهش تولید ضایعات و بهبود بهره‌وری در استفاده از منابع طبیعی، به عنوان یک راهکار پایدار در جهت توسعه صنعتی سبز شناخته می‌شود. این رویکرد مترقی نه تنها به حفظ منابع ارزشمند طبیعی کمک شایانی می‌کند، بلکه در کاهش ضایعات صنعتی و بهینه‌سازی هزینه‌های تولید نیز بسیار اثرگذار است. همچنین، حفظ تنوع زیستی در منطقه و حفاظت از اکوسیستم‌های محلی، به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی فولاد مبارکه تعریف شده است. این شرکت عمیقاً معتقد است که مسئولیت حفاظت از تنوع زیستی باید در صدر فعالیت‌های صنعتی قرار گیرد تا با رفع آثار مخرب بر اکوسیستم‌های حساس منطقه، هم محیط‌زیست و هم جامعه محلی منتفع شوند.
اقدامات عملی و پروژه‌های شاخص زیست‌محیطی
برخی از مهم‌ترین اقدامات محیط‌زیستی شرکت فولاد مبارکه که نشان‌دهنده عمق تعهد این سازمان است، عبارت‌اند از: اجرای پروژه عظیم حذف و کاهش غبار از سقف ناحیه فولادسازی، نصب و استقرار بیش از 200 تجهیز پیشرفته کنترل و کاهش انتشار آلاینده به هوا، و نصب سیستم‌های پایش آنلاین کیفیت هوا (AQI). این شرکت همچنین با نصب سیستم‌های پایش آنلاین بر روی استک‌های نواحی تولیدی و خروجی تصفیه‌خانه صنعتی و ارسال لحظه‌ای اطلاعات در سیستم اسکادای محیط‌زیست، شفافیت عملکردی خود را افزایش داده است.
در حوزه کاهش غبار، اقداماتی چون نصب و راه‌اندازی ایستگاه بین‌المللی پایش آنلاین هواشناسی، کاهش انتشار غبار در واحد انباشت و برداشت با استفاده از پاشش آب و شیرآهک، استفاده از مکنده‌های صنعتی ثابت و متحرک، نصب بیش از 40 عدد شوت تخلیه در ناحیه آهن‌سازی، ساخت دو مخزن بزرگ برای ذخیره آهک ریزدانه و ساخت واحد تبدیل پودر آهک به بریکت انجام شده است. در زمینه حفظ تنوع زیستی نیز ساخت سوله انبار 700 مترمکعبی برای نگهداری علوفه آهوان منطقه حفاظت‌شده موته اصفهان، تأمین بخشی از هزینه‌های بازسازی پاسگاه‌های محیط‌بانی، تهیه اطلس تنوع زیستی شرکت و امضای تفاهم‌نامه جهت حفظ گونه در حال انقراض ماهی آفانیوس از جمله اقدامات مهم بوده‌اند. در حوزه انرژی‌های پاک نیز احداث نیروگاه خورشیدی 600 مگاواتی و ساخت نیروگاه سیکل ترکیبی کلاس F با هدف کاهش مصرف گاز و آب، از پروژه‌های استراتژیک شرکت به شمار می‌روند.
***
اقدامات گسترده و سرمایه‌گذاری 2.3 میلیارد یورویی فولاد مبارکه در حوزه محیط‌زیست، نشان‌دهنده یک تغییر پارادایم استراتژیک در صنایع سنگین کشور است. این رویکرد از یک نگاه صرفاً “مبتنی بر انطباق با قوانین” به یک استراتژی “فعالانه و ارزش‌آفرین” تبدیل شده است. این سرمایه‌گذاری‌ها دیگر یک “هزینه” محسوب نمی‌شوند، بلکه یک “سرمایه‌گذاری هوشمندانه” برای آینده هستند. پروژه‌هایی مانند نیروگاه خورشیدی 600 مگاواتی یا نیروگاه سیکل ترکیبی کلاس F، علاوه بر مزایای زیست‌محیطی، در بلندمدت منجر به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و بهینه‌سازی قابل توجه هزینه‌های انرژی می‌شوند. تمرکز بر اقتصاد چرخشی نیز با بازگرداندن ضایعات به چرخه تولید، ارزش اقتصادی جدیدی خلق کرده و هزینه‌های تأمین مواد اولیه و دفن پسماند را کاهش می‌دهد. این اقدامات در واقع “مجوز اجتماعی برای فعالیت” (Social License to Operate) شرکت را تقویت کرده و با همسویی با استانداردهای جهانی ESG (محیط‌زیست، جامعه و حاکمیت)، مزیت رقابتی پایداری برای فولاد مبارکه در عرصه ملی و بین‌المللی ایجاد می‌کند.
