*الزام قانونی برای صیانت از محیط‌زیست
محمدرضا افشون، مجری و هماهنگ‌کننده مجوزهای زیست‌محیطی شرکت ملی صنایع مس ایران، از پیگیری برای دریافت مجوزهای لازم برای 23 طرح توسعه‌ای این شرکت خبر داد. او با اشاره به الزامات قانونی تصریح کرد که طبق بند «الف» ماده 22 قانون برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه، اجرای تمام پروژه‌های بزرگ توسعه‌ای منوط به دریافت مجوز از سازمان حفاظت محیط‌زیست است. بر این اساس، کلیه شرکت‌ها موظف هستند پیش از شروع عملیات، مطالعات «ارزیابی اثرات زیست‌محیطی» (EIA) را انجام دهند. هدف این مطالعات، شناسایی دقیق اثرات پروژه‌ها بر محیط‌زیست و تعریف اقدامات کنترلی لازم در دو مرحله ساخت و بهره‌برداری است.
*تمرکز بر 23 طرح توسعه‌ای کلیدی در شرکت ملی مس
افشون با تأکید بر رویکرد مسئولانه شرکت ملی مس، توضیح داد که 23 طرح توسعه‌ای با اولویت بالا نیازمند تهیه گزارش ارزیابی اثرات زیست‌محیطی (EIA) هستند و در حال حاضر تحت پیگیری جدی قرار دارند. این پروژه‌ها شامل موارد متعددی از جمله «فازهای 3 و 4 تغلیظ سرچشمه، سد باطله جدید سرچشمه، فازهای 1 و 2 تغلیظ سریدون، فازهای 2 و 3 تغلیظ و سد باطله میدوک در مجتمع مس شهربابک» می‌شوند. همچنین، «فازهای 3 و 4 تغلیظ، سد باطله و توسعه معدن سونگون» نیز در این فهرست قرار دارد. در بخش انرژی نیز طرح‌های بزرگی مانند «نیروگاه سیکل ترکیبی 60 مگاواتی سرچشمه، سونگون و شهربابک، نیروگاه سیکل ترکیبی 546 مگاواتی شهربابک، نیروگاه بادی 100 مگاواتی ریسه‌پا قلعه، نیروگاه بادی 50 مگاواتی شهربابک، نیروگاه بادی 50 مگاواتی ورزقان (سونگون)، نیروگاه خورشیدی 250 مگاواتی هریس، نیروگاه خورشیدی 150 مگاواتی میمند و نیروگاه خورشیدی 320 مگاواتی رفسنجان» به همراه «طرح توسعه‌ای دره زرشک» پیگیری می‌شوند.
*ایجاد ساختار یکپارچه برای تسریع در فرآیند اخذ مجوز
به منظور ایجاد وحدت رویه و افزایش کارایی، از سال گذشته مسئولیت پیگیری مجوزهای زیست‌محیطی طرح‌های توسعه‌ای به صورت متمرکز به امور HSE شرکت ملی مس واگذار شده است. رئیس محیط‌زیست و ایمنی شرکت مس افزود که فرآیند اخذ مجوز بسیار پیچیده، زمان‌بر و پرچالش است. این موضوع به دلیل تأثیرگذاری ارکان متعدد داخلی و خارجی، نیازمند یک ساختار پیوسته و سیستماتیک است. این ساختار منظم کمک می‌کند تا چالش‌ها به درستی مدیریت شده و از تأخیرهای احتمالی در اجرای پروژه‌ها جلوگیری شود.
*چالش‌های کلیدی در مسیر ارزیابی‌های زیست‌محیطی
در فرآیند ارزیابی‌های زیست‌محیطی، برخی معیارها از حساسیت بالاتری برخوردار هستند. افشون تأکید کرد که وضعیت مصرف آب یکی از کلیدی‌ترین معیارها، به‌ویژه در اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک ایران است که اکوسیستم شکننده‌ای دارند. به همین دلیل، کسب مجوز برای تأمین آب پروژه‌ها و همچنین تدوین برنامه‌ای دقیق برای مدیریت پساب و باطله‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
*شتاب‌گیری چشمگیر در بررسی پرونده‌های زیست‌محیطی
مجری هماهنگ‌کننده مجوزهای زیست‌محیطی شرکت ملی مس به یک دستاورد مهم اشاره کرد. او گفت پیش از تمرکز مسئولیت‌ها در واحد HSE، حدود 87 درصد از طرح‌های توسعه در مرحله اولیه جمع‌آوری اطلاعات و تهیه گزارش EIA قرار داشتند. اما در حال حاضر، با پیگیری‌های نظام‌مند، حدود 60 درصد از این طرح‌ها مراحل اولیه را پشت سر گذاشته و پرونده آن‌ها برای بررسی و اظهارنظر کارشناسی در سازمان و ادارات کل محیط‌زیست در جریان است.
*راهبرد شرکت مس برای غلبه بر موانع
افشون افزود این موفقیت نتیجه تلاش مداوم و جدیت تمام بخش‌های درگیر در طرح‌های توسعه است که حول یک محور واحد سازماندهی شده‌اند. او اولویت‌های اصلی امور HSE برای سرعت‌بخشی به این فرآیند را «تعامل حداکثری با سازمان‌های نظارتی»، «تمرکز بر تولید اطلاعات فنی دقیق و جامع»، «انجام کامل تعهدات مندرج در مجوزها» و «استفاده از مشاوران زیست‌محیطی کارآمد» عنوان کرد. این هماهنگی و هم‌افزایی، شتاب قابل قبولی در روند اخذ مجوزها ایجاد کرده است و انتظار می‌رود با یاری خداوند به صدور مجوز نهایی منجر شود.
***
پیگیری همزمان 23 مجوز زیست‌محیطی توسط شرکت ملی مس، یک اقدام استراتژیک و ضروری برای تضمین آینده توسعه و رشد پایدار این شرکت است. این پروژه‌ها که طیف وسیعی از توسعه معادن تا تولید انرژی پاک را در بر می‌گیرند، نشان‌دهنده عزم شرکت برای افزایش ظرفیت تولید هم‌راستا با مسئولیت‌های اجتماعی و زیست‌محیطی است. موفقیت در اخذ این مجوزها، ریسک سرمایه‌گذاری‌های کلان آتی را کاهش داده و مسیر اجرای پروژه‌ها را هموار می‌سازد که این امر مستقیماً بر ارزش بلندمدت سهام و جایگاه شرکت در بازار تأثیر مثبت خواهد داشت. شتاب ایجاد شده در فرآیند اداری، نشان از بهبود کارایی عملیاتی و مدیریت روابط با نهادهای نظارتی دارد که یک گلوگاه کلیدی در توسعه صنایع بزرگ کشور محسوب می‌شود. در نهایت، به سرانجام رسیدن این فرآیند، نقشه راه رشد تولید و درآمدهای شرکت مس در سال‌های آینده را ترسیم خواهد کرد.
