صنعت برق ایالات متحده پس از دو دهه ثبات نسبی در میزان مصرف، اکنون با یک چالش بی‌سابقه مواجه شده است. رشد چشمگیر تقاضا برای برق، به ویژه از سوی مراکز داده غول‌پیکر، فشار مضاعفی بر شبکه‌های فرسوده این کشور وارد کرده و هزینه تولید و تأمین انرژی را به شدت افزایش داده است. شرکت‌های برق‌رسانی برای پاسخگویی به این موج جدید تقاضا، ناچار به سرمایه‌گذاری‌های میلیارد دلاری برای بازسازی و گسترش زیرساخت‌های خود شده‌اند.
*دو برابر شدن هزینه‌ها و گلوگاه‌های زنجیره تأمین
بر اساس گزارش جدید موسسه تحقیقاتی «وود مکنزی»، هزینه‌های سالانه شرکت‌های فعال در حوزه زیرساخت انتقال و توزیع برق در آمریکا، طی یک دهه تقریباً دو برابر شده است. پیش‌بینی می‌شود این رقم تا پایان سال 2025 از مرز 100 میلیارد دلار فراتر رود. اما این شتاب قابل توجه در سرمایه‌گذاری، خود باعث ایجاد گلوگاه‌های جدیدی در زنجیره تأمین تجهیزات اساسی شده است. تقاضا برای قطعاتی مانند ترانسفورماتورهای سه‌فاز، تابلوهای توزیع و سیستم‌های کلیدزنی به شدت بالا رفته است. این امر زمان تحویل این تجهیزات را طولانی کرده و انتظار می‌رود کمبود آن‌ها در آینده تشدید شود.
*مراکز داده هوش مصنوعی؛ موتور محرک تقاضا
عامل اصلی این تحولات، نیاز روزافزون به برق برای کارخانه‌هایی است که به خاک آمریکا بازگشته‌اند و به ویژه، مراکز داده مبتنی بر هوش مصنوعی. این مراکز که توسط غول‌های فناوری اداره می‌شوند، به توان الکتریکی بسیار بالایی نیاز دارند. برآورد موسسه «وود مکنزی» نشان می‌دهد تقاضا برای ترانسفورماتورهای سه‌فاز تا سال 2034 حدود 145 درصد افزایش خواهد یافت. این در حالی است که ظرفیت تولید فعلی قادر به پاسخگویی به این حجم از تقاضا نیست و احتمال جهش بیشتر قیمت‌ها را تقویت می‌کند. علاوه بر این، تعرفه‌های وارداتی و فضای نامشخص پیرامون آن، تأمین قطعات را پیچیده‌تر و گران‌تر کرده است.
*نیاز به سرمایه‌گذاری 700 میلیارد دلاری تا سال 2030
اداره اطلاعات انرژی آمریکا نیز در تازه‌ترین گزارش خود، پیش‌بینی رشد مصرف برق را به‌روزرسانی کرده است. بر این اساس، مصرف برق در بخش تجاری که مراکز داده موتور اصلی آن هستند، در سال‌های 2025 و 2026 به ترتیب 3 و 5 درصد رشد خواهد کرد. گزارش «گلدمن ساکس» نیز این روند را تایید کرده و پیش‌بینی می‌کند که تا پایان دهه جاری، مصرف برق آمریکا سالانه به طور میانگین 2.4 درصد افزایش یابد که دو سوم این رشد، مستقیماً به نیازهای پردازشی هوش مصنوعی مربوط می‌شود. به باور «گلدمن ساکس»، برای همگام‌سازی شبکه برق با این رشد بی‌سابقه، باید تا سال 2030 بیش از 700 میلیارد دلار دیگر در زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری شود.
*نقش کلیدی انرژی‌های تجدیدپذیر در آینده
اگرچه در کوتاه‌مدت، گاز طبیعی بیشترین بهره را از این افزایش مصرف خواهد برد، اما انرژی‌های تجدیدپذیر نیز نقشی حیاتی در تأمین برق مراکز داده نسل جدید ایفا خواهند کرد. در چنین شرایطی، دسترسی به تجهیزات الکتریکی کلیدی که بسیاری از آن‌ها از کشورهایی مانند چین، مکزیک و کانادا وارد می‌شوند، به عامل تعیین‌کننده در موفقیت پروژه‌ها تبدیل شده است. چالشی که به گفته «وود مکنزی»، تحت فشار هم‌زمان عواملی چون سرمایه‌گذاری در انرژی پاک، فرسودگی تجهیزات، تعرفه‌ها و تغییرات اقلیمی، روز به روز پیچیده‌تر خواهد شد.
***
افزایش انفجاری تقاضای برق در ایالات متحده، ناشی از انقلاب هوش مصنوعی و سیاست‌های بازگشت صنعت، یک شمشیر دولبه است. از یک سو، این تقاضا محرک سرمایه‌گذاری عظیم در نوسازی زیرساخت‌های حیاتی و گذار به سمت انرژی‌های پاک است. از سوی دیگر، این کشور را با بحران جدی در زنجیره تأمین تجهیزات و افزایش هزینه‌های تولید مواجه کرده است. مدیریت این چالش نیازمند یک استراتژی ملی منسجم است که شامل تقویت تولید داخلی تجهیزات، دیپلماسی تجاری برای تأمین پایدار قطعات و تسریع در توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر باشد. شکست در این زمینه نه تنها رشد اقتصادی را محدود می‌کند، بلکه امنیت انرژی ملی آمریکا را نیز در بلندمدت به خطر می‌اندازد.
