*رشد 14 درصدی تناژ صادرات معدنی
بر اساس گزارش عملکرد 4 ماهه ابتدایی سال 1404، حجم صادرات بخش معدن و صنایع معدنی ایران با افزایشی قابل توجه مواجه شد. در این دوره، مجموعاً 23 میلیون و 774 هزار و 263 تن انواع محصولات معدنی از کشور صادر گردید. این میزان در مقایسه با 20 میلیون و 895 هزار و 68 تن محصول صادر شده در مدت مشابه سال 1403، رشدی حدود 14 درصدی را در وزن صادرات نشان می‌دهد و بیانگر افزایش توان تولید و صدور محصولات است.
*ثبت ارزش صادرات 4.1 میلیارد دلاری
ارزش کل صادرات بخش معدن و صنایع معدنی از ابتدای فروردین تا پایان تیرماه 1404، به رقم 4 میلیارد و 132 میلیون دلار رسید. هرچند این میزان در مقایسه با ارزش 4 میلیارد و 319 میلیون دلاری ثبت شده در بازه زمانی مشابه سال گذشته، یک کاهش 4 درصدی را تجربه کرده است. این تفاوت میان رشد وزنی و کاهش ارزشی، می‌تواند ناشی از نوسانات قیمت‌های جهانی کالاها یا تغییر در سبد محصولات صادراتی باشد.
*پیشتازی زنجیره فولاد، آلومینیوم و مس در صادرات
زنجیره تولید محصولات فولاد، آلومینیوم و مس به عنوان بازیگران اصلی صادرات بخش معدن عمل کردند. این 3 گروه محصول به تنهایی با صادرات 14 میلیون و 271 هزار و 275 تن، ارزآوری معادل 3 میلیارد و 243 میلیون دلار را رقم زدند. مقایسه این آمار با عملکرد مدت مشابه سال قبل (11 میلیون و 18 هزار و 392 تن به ارزش 3 میلیارد و 385 میلیون دلار) حاکی از رشد چشمگیر 30 درصدی در وزن و کاهش 4 درصدی در ارزش صادرات این محصولات است.
*افزایش 5 درصدی ارزش واردات با وجود کاهش حجم
در بخش واردات، آمار 4 ماهه نخست سال 1404 نشان‌دهنده ورود 999 هزار و 580 تن کالا به ارزش 2 میلیارد و 76 میلیون دلار است. این ارقام در مقایسه با واردات 1 میلیون و 219 هزار و 416 تنی به ارزش 1 میلیارد و 977 میلیون دلاری در مدت مشابه سال 1403، یک تضاد آماری را به نمایش می‌گذارد. واردات از نظر وزنی با کاهش حدود 18 درصدی روبرو شده، اما ارزش دلاری آن حدود 5 درصد افزایش یافته است که بیانگر واردات کالاهای گران‌قیمت‌تر یا افزایش هزینه‌های واردات است.
***
عملکرد 4 ماهه بخش معدن و صنایع معدنی در سال 1404 بیانگر یک تحول ساختاری در تجارت این حوزه است. رشد قابل توجه 14 درصدی در تناژ صادرات، نشان‌دهنده افزایش ظرفیت تولید و توان رقابت در بازارهای بین‌المللی است. با این حال، کاهش 4 درصدی ارزش کل صادرات، وابستگی درآمدی این بخش به قیمت‌های جهانی کالاها را برجسته می‌سازد. از سوی دیگر، افزایش 5 درصدی ارزش واردات همزمان با کاهش 18 درصدی حجم آن، حاکی از تغییر الگوی واردات به سمت مواد یا تجهیزات با ارزش افزوده بالاتر و فناوری پیشرفته‌تر است. این داده‌ها مجموعاً نشان می‌دهند که صنعت معدن کشور در حال حرکت به سمت تعمیق زنجیره ارزش و بهینه‌سازی سبد تجاری خود است.
