گزارش صنعت بانکداری در شهریور 1404 نشان از عملکرد قدرتمند بانک ملت دارد. این بانک با کسب 33 درصد از مجموع 122 هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی 12 بانک بورسی، جایگاه نخست را به خود اختصاص داد. این گزارش در حالی منتشر می‌شود که حجم نقدینگی با رشد 8.8 درصدی از ابتدای سال به 110 هزار و 588 هزار میلیارد ریال رسیده و نرخ تورم سالانه 45.3 درصد اعلام شده است. بانک‌های ملت، صادرات و تجارت مجموعاً 63 درصد از درآمد عملیاتی بازار پول را در اختیار دارند.
رشد نقدینگی و فشار تورمی بر نظام بانکی
صنعت بانکداری ایران در شهریور 1404 تحت تأثیر مستقیم متغیرهای کلان اقتصادی قرار داشت. بر اساس گزارش شرکت تأمین سرمایه بانک ملت، حجم نقدینگی تا پایان خرداد 1404 به رقم 110 هزار و 588 هزار میلیارد ریال رسید. این عدد نشان‌دهنده رشد 8.8 درصدی نسبت به پایان سال 1403 است. همچنین، نرخ رشد دوازده‌ماهه نقدینگی با ثبت 32.4 درصد، جهشی 5.6 واحد درصدی را نسبت به دوره مشابه سال قبل تجربه کرد. این روند، فشار قابل توجهی بر سیاست‌های پولی بانک مرکزی و عملکرد بانک‌ها وارد می‌کند. همزمان، شاخص قیمت مصرف‌کننده در شهریورماه با رسیدن به عدد 384.6، تورم ماهانه 3.8 درصدی و تورم نقطه به نقطه 45.3 درصدی را ثبت کرد.
بانک ملت؛ پیشتاز درآمدزایی در بازار پول
مهم‌ترین بخش گزارش به تحلیل عملکرد بانک‌های بورسی و فرابورسی اختصاص دارد. در شهریورماه 1404، مجموع درآمد عملیاتی 12 بانک حاضر در بازار سرمایه به 122 هزار میلیارد تومان (همت) رسید. در این میان، بانک ملت با اقتدار در جایگاه نخست قرار گرفت. این بانک به تنهایی 33 درصد از کل درآمد عملیاتی این گروه را محقق کرد که نشان‌دهنده نقش ممتاز آن در تأمین مالی اقتصاد کشور است. پس از بانک ملت، بانک صادرات با 16 درصد و بانک تجارت با 14 درصد در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. این آمار نشان می‌دهد که 3 بانک بزرگ کشور همچنان بازیگران اصلی و ستون‌های بازار پول ایران هستند.
سهم 5.2 درصدی بانکداری از اقتصاد ایران
صنعت بانکداری با وجود تمام چالش‌ها، نقش کلیدی در اقتصاد ملی ایفا می‌کند. سهم این صنعت از تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور حدود 5.2 درصد برآورد شده است. این ضریب نفوذ بانکی، ایران را در جایگاه دوم در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) قرار می‌دهد. این جایگاه بیانگر اهمیت بالای نظام بانکی در ساختار اقتصادی کشور است. با این حال، چالش‌های ساختاری مانند تورم بالا، فشار بر منابع بانکی و لزوم بهبود مستمر مدیریت نقدینگی، همچنان از اصلی‌ترین دغدغه‌های این صنعت به شمار می‌رود. بانک مرکزی نیز از طریق عملیات بازار باز به مدیریت جریان نقدینگی و نرخ بهره کوتاه‌مدت ادامه می‌دهد.
***
عملکرد بانک ملت در کسب یک سوم از درآمد عملیاتی بازار پول، نشان‌دهنده مقیاس بزرگ عملیاتی و موفقیت آن در مدیریت دارایی‌ها و بدهی‌ها در یک محیط تورمی است. صدرنشینی این بانک در کنار بانک‌های صادرات و تجارت، بیانگر تمرکز بالای قدرت در نظام بانکی ایران است که هم فرصت (توانایی تأمین مالی پروژه‌های کلان) و هم تهدید (ریسک سیستمی) محسوب می‌شود. با توجه به رشد نقدینگی و تورم بالا، موفقیت بلندمدت بانک‌ها به توانایی آن‌ها در مدیریت ریسک اعتباری، کنترل هزینه‌ها و نوآوری در ارائه خدمات مالی دیجیتال بستگی خواهد داشت تا بتوانند حاشیه سود خود را حفظ کنند.
