بانک ملی ایران برای حمایت عملی از بنگاه‌های تولیدی و گسترش ابزارهای مالی اسلامی، نقش رکن ضامن در فرآیند انتشار اوراق صکوک را برعهده گرفته است. این اقدام سبب جلب اعتماد سرمایه‌گذاران، تسهیل تأمین مالی بنگاه‌ها و افزایش نقدشوندگی دارایی‌ها شده و صکوک را به گزینه‌ای جذاب با سود معاف از مالیات برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران تبدیل کرده است. این اوراق انواع گوناگونی دارند و با پشتوانه دارایی واقعی، ضمن حفظ بهره‌برداری شرکت بانی از دارایی اصلی، ریسک تأمین مالی را کاهش می‌دهند.
*حمایت از تولید و گسترش ابزارهای نوین مالی اسلامی
بانک ملی ایران با هدف فعال‌سازی ظرفیت‌های بازار سرمایه، نقش کلیدی خود را به‌عنوان رکن ضامن در فرآیند انتشار اوراق صکوک بر عهده گرفته است. این اقدام با هدف تسهیل دسترسی بنگاه‌های تولیدی به منابع مالی و در راستای سیاست‌های حمایت از بخش واقعی اقتصاد شکل گرفته است.
*معرفی اوراق صکوک، ابزاری جایگزین اوراق قرضه
اوراق صکوک یکی از ابزارهای اصلی تأمین مالی اسلامی است که بر پایه اصول شرعی و مالکیت مشاع دارایی یا منافع آن طراحی شده و جایگزینی مشروع برای اوراق قرضه در نظام بانکداری اسلامی محسوب می‌شود. این اوراق در بورس اوراق بهادار به فروش می‌رسند و به تأمین مالی پروژه‌های بزرگ، در بستر مطمئن بازار سرمایه، می‌پردازند.
*فرایند انتشار و ضمانت بانک ملی ایران
اوراق صکوک با درخواست شرکت‌ها و بر اساس دارایی‌های منقول یا غیرمنقول منتشر می‌شود. منابع حاصل از فروش این اوراق پس از عرضه در بازار سرمایه، توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به حساب شرکت متقاضی واریز می‌گردد. بانک ملی ایران به‌عنوان ضامن، پرداخت اصل و سود اوراق را تعهد می‌کند و این پشتوانه، اعتماد سرمایه‌گذاران را به فرآیند تأمین مالی افزایش می‌دهد.
*ویژگی‌ها و انواع مختلف صکوک
اوراق صکوک از نظر ارزش مالی مشابه بوده و قابلیت معامله مستمر در بازار سرمایه را دارند. سود دوره‌ای به آن‌ها تعلق می‌گیرد و سرمایه‌گذاران از تضمین بازپرداخت اصل سرمایه و سود توسط بانک بهره‌مند می‌شوند. ساختارهای متنوع صکوک شامل:
- صکوک اجاره
- صکوک مرابحه
- صکوک منفعت
- صکوک سلف موازی استاندارد
- صکوک خرید دین
- صکوک رهنی
- صکوک وکالت
- اوراق مشارکت
طراحی شده‌اند و این تنوع، شرکت‌ها را قادر می‌سازد متناسب با نوع نیاز و دارایی‌های خود، ساختار مطلوب را انتخاب و منابع لازم را جذب کنند.
*مزایای انتشار صکوک برای بنگاه‌های اقتصادی
انتشار صکوک چندین مزیت مهم برای شرکت‌های متقاضی دارد؛
- اتصال بازار پول و سرمایه
- افزایش قدرت جذب منابع مالی کلان
- تبدیل دارایی‌های غیرنقد به منابع مالی نقد
- افزایش نقدینگی شرکت‌ها
- امکان تأمین مالی بلندمدت (سه تا پنج ساله)
- بازپرداخت اصل اوراق در انتهای سررسید
با وجود انتقال مالکیت دارایی موضوع اوراق، شرکت بانی امکان بهره‌برداری از آن دارایی را حفظ می‌کند. همچنین اتصال مستقیم اوراق به دارایی واقعی، ریسک تأمین مالی را کاهش داده و هزینه‌های مالی را پایین می‌آورد. مهم‌تر آنکه، سود حاصل از سرمایه‌گذاری در صکوک برای خریداران، معاف از مالیات بوده و این امر جذابیت آن را افزایش داده است.
*نقش راهبردی بانک ملی ایران در تأمین مالی اسلامی
بانک ملی ایران با پذیرش نقش ضامن و ایفای مسئولیت کلیدی در حوزه انتشار صکوک، گامی رو به جلو برای توسعه ابزارهای مالی اسلامی در شبکه بانکی و بازار سرمایه کشور برداشته است. این اقدام نه تنها به تقویت زیرساخت‌های تأمین مالی و حمایت از تولید منجر می‌شود، بلکه مسیر رشد پایدار اقتصادی و ارتقای فرهنگ سرمایه‌گذاری اسلامی را هموار می‌سازد.
با ورود فعالانه بانک ملی ایران به عرصه نقش‌آفرینی در بازار سرمایه، روند تأمین مالی بنگاه‌ها تسهیل، ریسک سرمایه‌گذاری کاهش و بهره‌برداری از ظرفیت‌های بازار سرمایه و ابزارهای نوین مالی اسلامی تقویت شده است. این رویکرد، مسیر جدیدی برای حمایت از تولید و رشد اقتصادی کشور به واسطه بانکداری اسلامی ایجاد می‌کند.
