در حالی که گزارش‌ها از زیان‌دهی شستا در پایان ۹ ماهه نخست سال مالی ۱۴۰۳ نگرانی‌هایی در میان سهامداران ایجاد کرده بود، بررسی صورت‌های مالی و نحوه درآمدزایی این هلدینگ…
در حالی که گزارش‌ها از زیان‌دهی شستا در پایان ۹ ماهه نخست سال مالی ۱۴۰۳ نگرانی‌هایی در میان سهامداران ایجاد کرده بود، بررسی صورت‌های مالی و نحوه درآمدزایی این هلدینگ سرمایه‌گذاری بزرگ نشان می‌دهد این زیان مقطعی است و انتظار می‌رود در سال مالی جاری، سودآوری شرکت رشد چشمگیری داشته و سود پایدار برای سهامداران حاصل شود. مدیران و کارشناسان معتقدند بخش عمده درآمدهای شستا با ثبت سود تقسیمی شرکت‌های زیرمجموعه در مجامع سالانه شناسایی می‌شود و به همین دلیل، وضعیت سودآوری نهایی شستا بسیار مثبت ارزیابی می‌شود.
*ابهامات درباره زیان شستا: تحلیل واقع‌بینانه صورت‌های مالی
در هفته‌های اخیر، خبر زیان‌ده بودن شستا در گزارش ۹ ماهه نخست سال ۱۴۰۳، با بازتاب وسیعی در فضای رسانه‌ای و بین سهامداران روبرو شد. این خبر در بدو امر نگرانی‌هایی درباره تداوم زیان و ضعف عملکرد این غول سرمایه‌گذاری ایجاد کرد. اما بررسی تخصصی صورت‌های مالی و نحوه شناسایی درآمد در شرکت‌های سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد که این زیان نه نشانه ضعف عملکرد، بلکه حاصل ساختار زمانی شناسایی سود در این شرکت است.
*ساختار درآمدی شستا؛ سود تقسیمی و شناسایی فصلی
شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا) عمده درآمد خود را نه از فعالیت‌های عملیاتی مستمر، بلکه از وصول سود سهام شرکت‌های زیرمجموعه و فروش دارایی‌های مالی بورسی و غیربورسی کسب می‌کند. طبق استانداردهای حسابداری و رویه جاری بورس، شناسایی نهایی این درآمدها عموماً همزمان با برگزاری مجامع و تصویب تقسیم سود در زیرمجموعه‌ها انجام می‌شود.
در چنین شرایطی، سود بالقوه‌ای که تا پیش از مجامع در صورت‌های مالی ثبت نشده، در گزارش فصلی یا میان‌دوره‌ای منعکس نمی‌شود و شرکت ممکن است در گزارش‌هایی مثل ۹ ماهه، به صورت اسمی زیان بدهد اما در پایان سال مالی، پس از شناسایی و وصول سود تقسیم‌شده، صورت مالی شرکت کاملاً مثبت شود.
*مقایسه مصداقی سال گذشته: مثال شفاف از تغییر وضعیت سود و زیان شستا
نمونه بارز صحت این مدعا، صورت مالی سال ۱۴۰۲ شستا است. این شرکت در پایان ۹ ماهه پارسال زیانی به میزان ۱۳ ریال به ازای هر سهم به سهامداران گزارش داد. اما با برگزاری مجامع عمومی شرکت‌های فرعی و وصول سود تقسیمی مصوب، در پایان سال به سود ۱۶۳ ریالی به ازای هر سهم رسید.
بنابراین نه‌تنها زیان دوره‌ای نشانه ساختاری ضعف در سودآوری شستا نیست، بلکه به واسطه ساختار درآمدی خاص هلدینگ‌های بزرگ سرمایه‌گذاری، باید آن را صرفاً به عنوان یک پدیده زمانی و نه عملیاتی تحلیل کرد.
*چرایی تناقض سوددهی و زمان شناسایی در هلدینگ‌ها
اینجا مهم است یادآوری کنیم که هزینه‌های مالی و اداری در شرکت‌های سرمایه‌گذاری نظیر شستا، همواره به صورت دوره‌ای ماهانه ثبت می‌شود؛ این در حالی است که درآمد اصلی آنان غالباً در بازه‌های چند ماهه یا حتی سالانه و پس از تحقق سود زیرمجموعه‌ها شناسایی خواهد شد. این ساختار باعث می‌شود صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای عمدتاً تصویری پایین‌تر از پتانسیل سوددهی واقعی هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری ارائه دهند.
*بررسی آینده: چشم‌انداز مثبت، رشد سودآوری و پیام به سهامداران
گزارش‌های حسابرسی‌نشده و صورت‌های مالی شرکت‌های سرمایه‌پذیر شستا در ابتدای سال ۱۴۰۳، نشانه‌هایی از رشد قابل توجه سود کل گروه در سال مالی جدید است.
- بر اساس تحلیل کارشناسان، پرتفوی شستا با اصلاحات ساختاری، مدیریت منابع و ابزارهای مالی متعدد امکان شناسایی سود پایدار و جذاب را برای سهامداران فراهم کرده است.
- اطلاعیه‌های منتشرشده نشان می‌دهد حتی در شرایط دشوار اقتصادی، توانایی زیرمجموعه‌های شستا برای تحقق سود و تامین مالی بهبود یافته است.
- انتظار می‌رود با شناسایی سود تجمیعی شرکت‌های زیرمجموعه در ماه‌های آتی، شستا با سودآوری قابل توجه و پرداخت سود تقسیمی مناسب، سیگنال مثبتی به بازار سهام و ذینفعان ارسال نماید.
*پیامدهای مالی و استراتژیک برای سهامداران شستا
این رویکرد می‌تواند اثرات مثبتی بر شاخص‌های اعتماد بازار سرمایه و برنامه‌ریزی فعالان بازار بورس بگذارد:
- کاهش نگرانی درباره زیان ظاهری میان‌دوره‌ای: تأکید بر موقت بودن زیان‌های فصلی، سهامداران را به پایبندی به افق بلندمدت و تصمیم‌گیری مبتنی‌بر تحلیل دقیق تشویق می‌کند.
- تشویق به سرمایه‌گذاری پایدار: با کسب اطمینان از سودآوری نهایی و برنامه‌ریزی هلدینگ برای افزایش شفافیت و پاسخگویی مالی، سرمایه‌گذاران خرد و کلان با اطمینان بیشتری سهام شستا را بعنوان دارایی باکیفیت و کم‌ریسک در پرتفوی خود حفظ می‌کنند.
- افزایش نقدشوندگی و اعتماد عمومی به بازار: بهبود سودآوری هلدینگ‌های بزرگ، همچون شستا، نقدینگی تازه‌ای را جذب بازار سرمایه نموده، ثبات و عمق بیشتری به بورس تهران خواهد بخشید.
*تحلیل آینده‌نگر اقتصادی
روند حاکم بر عملکرد شستا در سال ۱۴۰۳ نشانه‌ای روشن از جایگاه هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری در هدایت سرمایه‌های ملی و تحقق سود پایدار با مدیریت منابع است. هرچند که زیان اعلامی در گزارش‌های میان‌دوره‌ای می‌تواند منجر به نوسان مقطعی در بازار سهام شود، اما تحلیل علمی صورت‌های مالی و شفافیت اطلاع‌رسانی نشانه‌ای از تاب‌آوری مالی و چشم‌انداز روشن سودآوری این شرکت دارد.
شستا با تمرکز بر مدیریت صحیح پرتفوی و ارتقای شرکت‌های زیرمجموعه، الگوی موفقی از سازوکار سرمایه‌گذاری نهادی ارائه می‌دهد. چنین روندی، نویدبخش آینده‌ای پایدار و سودآور برای سهامداران این مجموعه خواهد بود.
