شرکت فولاد مبارکه پس از 10 سال مطالعه فنی، یکی از بزرگترین پروژه‌های اصلاحی خود را با موفقیت به پایان رساند. در این پروژه، سازه‌ها و تیرهای حامل جرثقیل‌های حمل پاتیل مذاب به طور کامل اصلاح و تعویض شدند. این عملیات پیچیده که با تکیه کامل بر دانش فنی داخلی و پیمانکاران بومی انجام شد، ظرفیت باربری سازه‌ها را برای پشتیبانی از رشد تولید تا 7.2 میلیون تن در سال افزایش داد. این پروژه با جابه‌جایی بیش از 730 تن سازه جدید و بدون هیچ‌گونه حادثه، یک دستاورد جهانی در صنعت فولاد محسوب می‌شود.
اجرای ابرپروژه اصلاحی پس از 10 سال مطالعه
شرکت فولاد مبارکه یکی از پیچیده‌ترین پروژه‌های اصلاح اساسی خود را پس از حدود 10 سال مطالعات فنی، شبیه‌سازی و برنامه‌ریزی به سرانجام رساند. این پروژه شامل اصلاح اساسی سازه‌ها و تیرهای حامل جرثقیل‌های سقفی حمل پاتیل مذاب بود. از سال 1387، این سازه‌های حیاتی با مشکلاتی مانند ترک در بال فشاری و تغییر شکل‌های دینامیکی مواجه بودند. مطالعات دقیق نشان داد که خستگی ناشی از بارگذاری‌های سیکلی و دینامیکی، علت اصلی کاهش عمر مفید این سازه‌ها بوده است.
غلبه بر چالش‌های فنی و ایمنی با طراحی جدید
با گسترش آسیب‌ها و افزایش احتمال توقف تولید و خطرات ایمنی، تدوین یک طرح اصلاحی جامع در دستور کار قرار گرفت. تیم مهندسی به دنبال راهکاری بود که ضمن رفع ریشه‌ای مشکلات، پایداری سازه را افزایش دهد و توجیه اقتصادی داشته باشد. طرح جدید با افزایش ضخامت بال و جان مقاطع، ظرفیت تیرها را برای پاسخگویی به رشد تولید فولاد مبارکه از 2.5 میلیون تن به 7.2 میلیون تن در سال، بهینه‌سازی کرد. این بهینه‌سازی همچنین افزایش تعداد جرثقیل‌ها در خط تولید را نیز پشتیبانی می‌کند.
اجرای دو فاز عملیات در شرایط محدودیت انرژی
فاز اول این پروژه در محور F فولادسازی با موفقیت انجام شد و فاز دوم در مرداد و شهریور ماه 1404 به اجرا درآمد. در فاز دوم، 14 تیر 18 متری در ارتفاع 27 متری طی 32 روز تعویض شدند. این عملیات در شرایط اعمال محدودیت‌های انرژی صورت گرفت تا کمترین توقف در خط تولید ایجاد شود. این برنامه‌ریزی دقیق باعث شد تا همزمان با اجرای پروژه، تولید 430 هزار تن تختال نیز طبق برنامه محقق شود که دستاوردی ارزشمند است.
موفقیت کامل در بومی‌سازی و اتکا به توان داخلی
یکی از بزرگترین افتخارات این پروژه، اجرای کامل آن با تکیه بر دانش مهندسان داخلی و تأمین متریال از داخل کشور است. تمام سازه‌هایی که در زمان ساخت اولیه فولاد مبارکه از خارج تأمین شده بودند، در این پروژه توسط متخصصان ایرانی و با پیمانکار بومی ساخته و نصب شدند. این دستاورد، خودکفایی و توانمندی فنی بالای صنعت ایران را به نمایش می‌گذارد و مایه مباهات برای فولاد مبارکه و کشور است.
نوآوری‌های فنی و مهندسی در سطح جهانی
این پروژه با ویژگی‌های نوآورانه متعددی همراه بود که آن را به یک تجربه جهانی تبدیل کرده است. عملیات تعویض تیرکرین‌ها همزمان با بهره‌برداری از سالن فولادسازی، تجربه‌ای نوین در صنعت فولاد به شمار می‌آید. در مجموع 730 تن سازه جدید مونتاژ و 630 تن سازه قدیمی دمونتاژ شد. برای حذف کامل جوشکاری در محل نصب و افزایش دقت، تمام اتصالات در کارگاه انجام گرفت. همچنین برای اولین بار از فناوری بومی‌شده پیچ‌های TC Bolt برای ایجاد اتصالات ایمن و قابل اعتماد استفاده شد که در آن بیش از 10 هزار پیچ جدید به کار رفت.
مدیریت پیچیده لجستیک و ایمنی در پروژه
ابعاد وسیع پروژه نیازمند مدیریت دقیق لجستیک و ایمنی بود. داربست‌بندی پروژه حجمی بیش از 13 هزار مترمکعب داشت. برای رفع یکی از معارضات اصلی، بیش از 1000 تن سرباره برای پر کردن چاله VOD و استقرار جرثقیل به کار گرفته شد. با وجود ریسک عملیاتی بسیار بالا، این پروژه عظیم بدون ثبت کوچک‌ترین حادثه جانی یا تجهیزاتی به پایان رسید که افتخار بزرگی برای فولاد مبارکه محسوب می‌شود.
***
پروژه اصلاح اساسی سازه‌های جرثقیل در فولاد مبارکه، یک الگوی برجسته از مدیریت مهندسی پیشرفته و کار تیمی استراتژیک است. این موفقیت، علاوه بر تضمین پایداری و ایمنی خط تولید، زیرساخت لازم برای افزایش ظرفیت تولید به 7.2 میلیون تن را فراهم می‌آورد. اجرای کامل این ابرپروژه با تکیه بر دانش بومی و حذف وابستگی به منابع خارجی، نه‌تنها صرفه‌جویی ارزی قابل توجهی به همراه داشته، بلکه یک دارایی معنوی و فنی ارزشمند برای صنعت فولاد کشور ایجاد کرده است. این دستاورد، نشان‌دهنده توانایی بالای فولاد مبارکه در اجرای پروژه‌های پیچیده صنعتی همزمان با حفظ جریان تولید است که مستقیماً بر بهره‌وری و سودآوری شرکت تأثیر مثبت می‌گذارد.
