مسئولان گمرک می گویند، همه نخل‌هایی که به قطر صادر شده بود، برگشت خورده است. نگرانی از شیوع بیماری می‌تواند مهمترین دلیل آن باشد، اما هزینه‌های این صادرات ناکام چگونه جبران خواهد شد؟
اطلس اقتصاد، مسئولان گمرک می‌گویند همه نخل‌هایی که به قطر صادر شده بود، برگشت خورده است. گرچه آنها دلایل برگشت را شفاف نکرده‌اند اما به گفته مسئولان وزارت جهاد کشاورزی شیوع بیماری بیشترین نگرانی را در صادرات گیاهان و نباتات برای کشور مقصد دارد.
مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک می‌گوید: «نخل‌های صادراتی از سوی قطر پذیرفته نشده و کل نخل‌های صادر شده، یعنی مجموع ۵۸۸ اصله نخل صادراتی به قطر، به ایران برگشت خورده است.»
وی افزود: بعد از برگشت خوردن نخل‌ها، صاحب کالا بار دیگر نسبت به اظهار این محموله‌ها از محل اظهار نامه صادرات برگشتی تحت عنوان کالای صادرات برگشتی اقدام و مجددا مجوزهای لازم از جمله قرنطینه سازمان جهاد کشاورزی استان را اخذ کرده و در حال انجام تشریفات برای ورود به کشور است.
گمرک نخستین خبر برگشت خوردن نخل های صادراتی را اعلام کرده، اما از دلیل آن خبری به میان نیاورده است، اظهارات مسئولان وزارت جهاد کشاورزی می‌تواند گره کور این ماجرا را بازگشاید.
جلیلی مقدم مدیرکل دفتر میوه‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری گفت:
«صادرات و مبادلات بین کشورها در زمینه نخل، به دلیل ریسک بالای انتقال آلودگی آفات خرما به ویژه آفات چوبخوار مرسوم و متداول نیست و غالب کشورها به دلیل احتمال جابجایی آفات از جمله سوسک سرخرطومی حنایی، سوسک کرگدنی و سوسک شاخک بلند از واردات نخل با ُقطر تنه بیش از ۱۵ سانتی متر جلوگیری می‌کنند.»
بنابراین اگر جلوگیری از شیوع بیماری دلیل قطر برای برگشت دادن نخل‌های صادراتی باشد، مشخص می‌شود که بیماری چقدر برای کشورها اهمیت دارد که قطر نتوانسته حتی به رغم برنامه ریزی گسترده برای جام جهانی ۲۰۲۲ از آن چشم بپوشد.
اما یک سئوال دیگر همچنان بی پاسخ است که صادرات این نخل ها چه آورده ای برای کشور داشت که ریسک خارج شدن ژن‌های بومی از کشور را پذیرفتند؟ حتی به فرض غیر اقتصادی بودن نگهداری آنها برای تولید آیا امکان استفاده در صنایع چوب و کاغذ وجود نداشت؟
پس از معطلی در تشریفات گمرکی دو کشور که شاید هفته ها طول کشیده و پس از ورد چه کاربردی در کشور خواهد داشت؟ و نهایتا برچسب برگشت خوردن به خرمایی که ایران دومین کشور بزرگ تولید کننده آن در جهان است ،چگونه در بازارهای جهانی جبران خواهد شد؟
