تحول دیجیتال و هوش مصنوعی در صنعت بانکداری، به‌عنوان مسیری اجتناب‌ناپذیر شناخته می‌شود که رقابت میان بانک‌ها و شرکت‌های فین‌تک را بیش از پیش پررنگ کرده است. مایکل بار، عضو هیئت‌مدیره فدرال رزرو آمریکا، در سخنرانی خود در کنفرانس فین‌تک که توسط فدرال رزرو سان‌فرانسیسکو برگزار شد، تأکید کرد که گرایش روزافزون بانک‌ها به هوش مصنوعی محصول رقابت و فشاری است که از سوی شرکت‌های فین‌تک بر آنها وارد می‌شود.
وی با اشاره به نقش فناوری‌های نوین، گفت: «گرایش فزاینده بانک‌ها به هوش مصنوعی، نه‌تنها ناشی از رقابت است، بلکه می‌تواند بستری برای همکاری میان بانک‌ها، فین‌تک‌ها، نهادهای نظارتی و مصرف‌کنندگان فراهم کند. این همکاری نه‌تنها به تقویت نوآوری کمک می‌کند، بلکه به مدیریت هوشمندانه ریسک‌های ناشی از استفاده از فناوری نیز می‌انجامد.»
مایکل بار بر این نکته تأکید کرد که ورود فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی به صنعت بانکداری، همواره با احتیاط همراه است، چرا که این فناوری‌ها در مراحل اولیه ممکن است با چالش‌ها و ریسک‌هایی روبه‌رو شوند. اما فشار ناشی از رقابت با فین‌تک‌ها، بانک‌ها را مجبور به تسریع در بهره‌گیری از این فناوری‌ها کرده است. به گفته وی، دو انتخاب پیش روی بانک‌ها وجود دارد: یا فین‌تک‌ها با بهره‌گیری از نوآوری‌ها سهم بازار بانک‌ها را کم کنند یا بانک‌ها با تقویت فناوری‌های خود، جایگاهشان را در بازار حفظ کرده و حتی تقویت کنند.
* همکاری به‌جای رقابت
وی همچنین به مسیر سومی اشاره کرد که می‌تواند به‌جای رقابت شدید، بانک‌ها و فین‌تک‌ها را به همکاری سوق دهد. در این مسیر، نقاط قوت بانک‌ها و خلاقیت فین‌تک‌ها می‌توانند به هم افزوده شده و نوآوری در این بخش به شکلی مسئولانه تقویت شود.
بار در ادامه افزود که نهادهای نظارتی نیز باید در این زمینه نقش فعالی ایفا کنند. او بر اهمیت به‌روز نگه‌داشتن دانش فنی نهادهای نظارتی تأکید کرد و گفت: «تنها از این طریق می‌توان منطق تجاری پشت استفاده از فناوری‌های نوین را بهتر درک کرد و تصمیمات نظارتی هوشمندانه‌تری اتخاذ نمود.»
*هوش مصنوعی و ابتکارات فدرال رزرو
مایکل بار اعلام کرد که فدرال رزرو نیز استفاده از هوش مصنوعی را در برخی بخش‌ها آغاز کرده و چارچوب نظارتی محکمی برای آن در نظر گرفته است. به‌عنوان مثال، این نهاد از هوش مصنوعی برای آزمایش و بررسی کدهای نرم‌افزاری استفاده می‌کند که منجر به افزایش بهره‌وری شده است.
با این حال، او هشدار داد که استفاده گسترده و غیربانکی از هوش مصنوعی می‌تواند فعالیت‌های مالی را به حوزه‌های غیرشفاف هدایت کند که پیامدهایی برای اقتصاد و دموکراسی به همراه دارد. به همین منظور، فدرال رزرو برنامه‌ای جدید با عنوان “نظارت بر فعالیت‌های نوآورانه” (Novel Activities Supervision Program) راه‌اندازی کرده است. هدف این برنامه نظارت بر فعالیت‌های دیجیتال بانک‌ها و همکاری‌های آنها با شرکت‌های فین‌تک، افزایش شفافیت و تضمین تطبیق آنها با چارچوب‌های نظارتی است.
*نتیجه‌گیری
مایکل بار در پایان تأکید کرد که تحول دیجیتال و ورود هوش مصنوعی به صنعت مالی اجتناب‌ناپذیر است، اما باید به گونه‌ای مدیریت شود که هم نوآوری تقویت شده و هم ریسک‌ها تحت کنترل قرار گیرند. او بر ضرورت همکاری میان بازیگران مختلف این صنعت برای ایجاد تعادل میان نوآوری و نظارت، تأکید ویژه‌ای داشت.
