به مناسبت روز آزمایشگاهیان و سالروز تولد حکیم جرجانی، گفت‌وگو با مدیر و روسای آزمایشگاه‌های مختلف فولاد مبارکه انجام شد تا نقش مهم این بخش در ارتقای کیفیت محصولات فولادی…
به مناسبت روز آزمایشگاهیان و سالروز تولد حکیم جرجانی، گفت‌وگو با مدیر و روسای آزمایشگاه‌های مختلف فولاد مبارکه انجام شد تا نقش مهم این بخش در ارتقای کیفیت محصولات فولادی تبیین گردد. آزمایشگاه‌های فولاد مبارکه با برخورداری از تجهیزات پیشرفته، نیروی متخصص و استانداردهای بین‌المللی (ISO/IEC 17025)، سالانه بیش از ۶۰۰ هزار نمونه‌برداری و ۱.۶ میلیون آزمون تخصصی بر روی مواد اولیه و محصولات نهایی انجام می‌دهند. این آزمایشگاه‌ها نه‌تنها تضمین‌کننده کیفیت و تطابق محصولات با استانداردهای ملی و جهانی هستند، بلکه با همکاری نزدیک با واحدهای تولید، فنی و تحقیقاتی، نقش کلیدی در بهبود فرآیندها و پشتیبانی از مشتریان ایفا می‌کنند.
از کنترل مواد اولیه و خطوط تولید در آزمایشگاه آهن‌سازی، آنالیز سریع و دقیق در فولادسازی و ریخته‌گری، پایش کیفیت ورق‌ها، تا ارزیابی مصالح ساختمانی، محصولات پوشش‌دار و انجام آزمون‌های محیط‌زیست و شیمی دستگاهی؛ همه این فعالیت‌ها زیر چتر راهبری علمی و تعهدی ستودنی انجام می‌شود. آزمایشگاه‌ها به‌عنوان حلقه اطمینان و اعتبار در زنجیره تولید فولاد مبارکه، نقش مهمی در حفظ جایگاه شرکت به‌عنوان پیشروترین تولیدکننده فولاد کشور دارند و خدمات خود را به سایر شرکت‌های گروه، صنایع وابسته و حتی مراکز علمی ارائه می‌دهند.
*امیر صالحی، مدیر آزمایشگاه‌ها: نقش و مأموریت آزمایشگاه‌های فولاد مبارکه در تضمین کیفیت و ارتقای موفقیت‌های شرکت
امیر صالحی، مدیر آزمایشگاه‌های شرکت فولاد مبارکه، با تأکید بر اهمیت و جایگاه این بخش در موفقیت‌های بزرگ شرکت، چنین توضیح می‌دهد:
«در آغاز صحبت لازم می‌دانم صمیمانه از تلاش مجدانه و تلاشگران دلسوز حوزه آزمایشگاه‌های شرکت فولاد مبارکه تقدیر کنم. شرکت فولاد مبارکه هر ساله بیش از ۷ میلیون تن انواع محصولات فولادی، از جمله تختال، ورق‌های فولادی گرم و سرد و ورق‌های پوشش‌دار را تولید می‌کند. در دل این زنجیره عظیم تولید، شبکه کاملی از آزمایشگاه‌ها در نواحی مختلف شرکت، نقش کلیدی در کنترل و تضمین کیفیت محصولات ایفا می‌کنند. این آزمایشگاه‌ها با اجرای هزاران فرایند نمونه‌برداری، جمع‌آوری نمونه و انجام آزمون‌های تخصصی و پیچیده، به دقت عملکرد محصولات و فرایندهای تولید را با استانداردهای ملی و بین‌المللی مورد مقایسه قرار داده و از انطباق کامل آن‌ها با الزامات و توقعات مشتریان اطمینان حاصل می‌کنند.»
*مأموریت و وظایف اصلی آزمایشگاه‌های فولاد مبارکه
در زمینه مأموریت، فلسفه وجودی و فعالیت آزمایشگاه‌های فولاد مبارکه، امیر صالحی ادامه می‌دهد:
«مأموریت اصلی آزمایشگاه‌های شرکت فولاد مبارکه عبارت است از: انجام آزمون‌های درخواستی با صحت و دقت بالا و مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی، در کنار رعایت ملاحظات مربوط به هزینه و زمان مناسب، و حفظ بی‌طرفی و رازداری کامل. مهم‌ترین وظایف این واحدها، پاسخگویی به نیازهای آزمایشگاهی نواحی تولیدی و پشتیبان، نمونه‌برداری، صدور گواهی کیفیت محصولات و تضمین رضایت نهایی مشتریان است.»
وی می‌افزاید:
«از همان ابتدای انتشار استاندارد بین‌المللی ISO/IEC 17025 که اعتباربخشی صلاحیت آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون را در بر دارد، این واحد برای تطبیق ساختار مدیریت کیفیت خود با این استاندارد تلاش نموده و با دریافت گواهینامه مربوطه، صلاحیت و اعتبار خود را نه تنها در سطح ملی، بلکه در عرصه بین‌المللی نیز تثبیت نموده است.»
*آمار عملکرد و نقش کلیدی در زنجیره ارزش
مدیر آزمایشگاه‌ها اشاره می‌کند:
«هر سال بیش از ۶۰۰ هزار عملیات نمونه‌برداری و جمع‌آوری نمونه و حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار آزمون تخصصی – اعم از آزمون‌های شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی – در آزمایشگاه‌های شرکت انجام می‌شود. همچنین گواهی کیفیت برای بیش از ۳ میلیون تن محصول صادر می‌گردد که تمامی این فعالیت‌ها تحت الزامات استاندارد ایزو ۱۷۰۲۵ و به عنوان بخشی از نظام جامع مدیریت کیفیت شرکت صورت می‌گیرد.»
وی ادامه می‌دهد:
«با توجه به اهمیت ویژه کیفیت مواد اولیه و مصرفی، هر سال حدود ۶۲ هزار نمونه‌برداری فقط از کامیون‌های حمل‌کننده این مواد انجام می‌شود. همچنین آزمایشگاه‌های فولاد مبارکه نقش مهمی در آزمون‌های تحقیقاتی، پروژه‌های بهبود فرایندی و ارتقای کیفیت محصولات ایفا کرده و همکاری نزدیکی با دانشگاه‌ها، مؤسسات تحقیقاتی، سازمان ملی استاندارد و سایر سازمان‌ها به‌عنوان آزمایشگاه مرجع برای انجام آزمایش‌ها و تحقیقات مشترک دارد.»
*توسعه خدمات و تعامل گسترده
امیر صالحی خاطرنشان می‌سازد:
«با برخورداری از دانش فنی روزآمد و تجهیزات پیشرفته، آزمایشگاه‌های فولاد مبارکه پاسخگوی کلیه نیازهای آزمایشگاهی شرکت‌های گروه فولاد مبارکه و نیز سایر شرکت‌های تأمین‌کننده و صنایع سراسر کشور بوده و خدمات مشاوره و آزمون را به‌صورت گسترده ارائه می‌دهند. به‌علاوه، این واحد با همکاری شرکت‌های بازرسی شخص ثالث، پایش کیفیت مواد نسوز ورودی به شرکت را انجام داده و از ایجاد هزینه اضافی برای راه‌اندازی آزمایشگاه نسوز جلوگیری می‌کند؛ این اقدام نقش به‌سزایی در ارتقای کیفیت اقلام نسوز مصرفی و تضمین کیفیت زنجیره تولید دارد.»
در پایان، وی یادآور شد:
«دستاوردهای بزرگ فولاد مبارکه در حوزه کیفیت محصول و موفقیت پایدار در بازارهای داخلی و صادراتی، حاصل تلاش یکپارچه و همدلانه مجموعه آزمایشگاه‌ها است که با دقت، مسئولیت‌پذیری و دانش روز، اعتبار برند فولاد مبارکه را در سطح ملی و بین‌المللی تضمین می‌کنند.»
*جواد حسن‌پور، رئیس آزمایشگاه ناحیه آهن‌سازی: جایگاه ویژه و نقش کلیدی آزمایشگاه آهن‌سازی در تضمین کیفیت و توسعه فرایندها در فولاد مبارکه
جواد حسن‌پور، رئیس آزمایشگاه ناحیه آهن‌سازی، با بیان اهمیت این بخش در زنجیره تولید فولاد چنین اظهار داشت:
«امروزه صنعت فولاد به‌عنوان یکی از ارکان اساسی توسعه اقتصادی کشورها شناخته می‌شود و آزمایشگاه‌های فولاد به‌حق نقش نگهبان کیفیت، توسعه و نوآوری را در این صنعت بر عهده دارند. در این میان، آزمایشگاه آهن‌سازی شرکت فولاد مبارکه، جایگاهی ویژه در تضمین کیفیت مواد اولیه و کنترل فرایندهای تولید دارد و نقش مؤثری در ارتقاء بهره‌وری کلی مجموعه ایفا می‌کند.»
وی در توضیح ساختار و وظایف این بخش افزود:
«آزمایشگاه آهن‌سازی متشکل از سه واحد مجزا، شامل آزمایشگاه گندله‌سازی، آزمایشگاه ۰۶ و آزمایشگاه شهید خرازی است. این مجموعه مسئولیت اجرای فرآیندهای مهمی همچون نمونه‌گیری و آنالیز شیمیایی مواد ورودی که از طریق خطوط ریلی و جاده وارد شرکت می‌شوند، نمونه‌برداری و تحلیل شیمیایی مواد در خطوط تولید ناحیه آهن‌سازی و نیز انجام آزمون‌های شیمیایی انواع مواد نسوز و نمونه‌های ارسالی از واحد معادن گروه را بر عهده دارد.»
حسن‌پور ادامه داد:
«علاوه بر این، آزمایشگاه آهن‌سازی با ارائه مشاوره تخصصی به مشتریان در زمینه تست‌های موردنیاز و تفسیر نتایج آن‌ها، نقش فعالی در ارتقاء رضایت مشتریان و افزایش اثربخشی زنجیره تأمین ایفا می‌کند. همچنین ایجاد و پیاده‌سازی روندهای استاندارد و دقیق برای کنترل صحت و دقت نتایج آزمون‌ها و بهبود مستمر فرایند تولید، از دیگر وظایف کلیدی این بخش است. از سوی دیگر، اجرای تست‌های تحقیقاتی مرتبط با پایلوت گندله‌سازی به منظور بررسی و ارزیابی مواد اولیه متنوع، انجام تست‌های متالورژیکی و احیایی نیز به صورت تخصصی در این مجموعه انجام می‌شود که نقش مهمی در بهینه‌سازی فرایندهای تولید شرکت دارد.»
*پروژه‌ها و برنامه‌های جاری برای بهبود فرایندها
در ادامه، حسن‌پور درباره پروژه‌ها و برنامه‌های در دست اجرای آزمایشگاه آهن‌سازی برای ارتقای کیفیت و بهبود فرایندها خاطرنشان کرد:
«از جمله مهم‌ترین پروژه‌ها و برنامه‌هایی که در راستای بهبود عملکرد و ارتقاء جایگاه آزمایشگاه آهن‌سازی در دستور کار قرار دارد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- توسعه زیرساخت‌های آزمایشگاهی:
با هدف افزایش ظرفیت، ارتقاء دقت آزمایش‌ها و دستیابی به داده‌های کیفی‌تر در فرآیندهای کنترل و پایش مواد اولیه و محصولات واسطه‌ای.
- توسعه بازرسی مواد اولیه از محل تأمین:
استفاده از بازرسان شخص ثالث برای بازرسی دقیق‌تر مواد اولیه، با هدف تضمین کیفیت مطلوب پیش از ورود به چرخه تولید و افزایش اطمینان از یکپارچگی تأمین مواد.
- احداث گیت بازرسی مواد ورودی:
ایجاد سامانه‌های مدرن و یکپارچه برای بازرسی موثر و سریع مواد اولیه ورودی، که نقش مهمی در کاهش ریسک‌های کیفی، افزایش سرعت نمونه‌گیری و کاهش خطاهای احتمالی ایفا می‌کند.
این اقدامات، ضمن ارتقاء کیفیت محصولات نهایی و کاهش هزینه‌های ناشی از دوباره‌کاری، موجب تسهیل در فرایندهای تولید فولاد مبارکه و ایجاد مزیت رقابتی پایدار برای شرکت خواهند شد.»
*احمد مهمدی، رئیس آزمایشگاه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم: قلب کنترل کیفیت و آنالیز لحظه‌ای در تولید فولاد مبارکه
احمد مهمدی، رئیس آزمایشگاه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم، در تشریح عملکرد کلیدی این آزمایشگاه اظهار داشت:
«هدف اصلی آزمایشگاه فولادسازی، انجام آنالیزهای شیمیایی و کیفی به‌منظور پایش و تضمین کیفیت ذوب‌های تولیدشده و انطباق آن‌ها با گریدها و کارت ساخت‌های تعریف‌شده است. این آزمایشگاه به‌صورت استراتژیک، در قلب سایت فولادسازی و میان دو مدول اصلی A و B قرار گرفته تا بتواند با بالاترین سرعت و کارایی ممکن، خدمات را به خطوط تولید ارائه نماید.»
*ساختار و فرایند دریافت و آنالیز نمونه‌ها
این واحد با تکیه بر تخصص و دانش فنی 53 نفر نیروی انسانی آموزش‌دیده و مجرب و به پشتوانه برترین تجهیزات روز دنیا، فعالیت خود را در بخش‌های مختلف ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم پیش می‌برد.
آزمایشگاه وظیفه دارد نمونه‌های فولادی مربوط به نقاط مختلف فرایند، از جمله کوره‌های قوس الکتریکی، واحد متالورژی ثانویه و واحد ریخته‌گری را به دقت مورد آنالیز قرار دهد.
از آنجا که سرعت و دقت در پایش وضعیت ذوب و ترکیب فولاد از عوامل تعیین‌کننده در کنترل کیفیت نهایی محصولات فولادی است، تمام واحدهای تولیدی که به نوعی با تولید مذاب در ارتباط‌اند، مجهز به سیستم لوله‌های ارسال پنوماتیک هستند. از طریق این لوله‌ها، نمونه‌های مذاب فولادی و سرباره‌ها در مدت زمان بسیار کوتاه (حدود ۳۰ ثانیه) به آزمایشگاه منتقل می‌شوند. سپس با بهره‌گیری از شیوه‌های کاملاً اتوماتیک، پاسخ‌های آنالیز در کوتاه‌ترین زمان ممکن به واحدهای مرتبط ارسال می‌گردد.
*حجم و کیفیت عملکرد
به‌طور متوسط، از هر ذوب در خطوط تولید، موارد زیر نمونه‌گیری و آنالیز می‌شود:
- حداقل یک نمونه از کوره قوس الکتریکی
- ۳ تا ۵ نمونه از واحد متالورژی ثانویه
- ۱ تا ۳ نمونه از واحد ریخته‌گری
بر روی هر یک از این نمونه‌ها، مجموعاً آنالیز حدود ۲۰ عنصر مهم به‌طور دقیق انجام می‌شود. با توجه به اهمیت زمان در این فرآیند، especially در واحد متالورژی ثانویه، میانگین زمان مورد نیاز برای طی کل مسیر شامل دریافت نمونه، آماده‌سازی، آنالیز، تحلیل و ارسال نتایج به واحد مربوطه، کمتر از ۴ دقیقه است. این سرعت و دقت بالا به صنایع فولادسازی جهان الگو داده و استانداردی مثال‌زدنی را ایجاد کرده است.
*رکورد بالاترین میزان نمونه‌گیری و آنالیز در جهان
یکی از افتخارات این آزمایشگاه، رکورد بسیار بالای حجم نمونه‌گیری و آنالیز است. روزانه بیش از ۱۰۰۰ نمونه مختلف در این آزمایشگاه بررسی می‌شود و از این حجم عظیم، اطلاعات بیش از ۲۰٬۰۰۰ پارامتر کمی به صورت کاملاً دقیق و بدون هیچ گونه وقفه یا اشتباهی ثبت و گزارش می‌شود.
تمامی این اقدامات، پشتوانه‌ای مطمئن جهت حفظ کیفیت یکنواخت و مطلوب محصولات فولاد مبارکه و تضمینی برای اطمینان مشتریان داخلی و خارجی از مطابقت محصولات با استانداردهای جهانی است.
*محمدعلی مراثی، رئیس آزمایشگاه محصول فولاد مبارکه: ضامن کیفیت و انطباق محصولات با استانداردهای جهانی
محمدعلی مراثی، رئیس آزمایشگاه محصول، درباره نقش و فعالیت‌های این آزمایشگاه چنین اظهار می‌کند:
«آزمایشگاه محصول فولاد مبارکه، از زمان تأسیس شرکت تاکنون، با هدف اطمینان از کیفیت محصولات نهایی و تحویل کالاهایی منطبق با استانداردهای بین‌المللی و نیازهای متنوع مصرف‌کنندگان، به‌صورت شبانه‌روزی و در قالب شیفت‌های کاری فعال است. این واحد برای پایش و کنترل کیفیت خروجی خطوط تولید نورد گرم و سرد، ماهانه حدود ۱۰ هزار نمونه‌گیری، بیش از ۱۵ هزار نمونه‌سازی و آزمون تخصصی را انجام می‌دهد تا انطباق محصولات با استانداردها و درخواست‌های خاص مشتری تضمین شود.»
*نقش کارکنان و تجهیزات پیشرفته
این آزمایشگاه با تکیه بر تخصص و تجربه ۵۸ نفر نیروی انسانی مجرب و آموزش‌دیده، در ۴ شیفت کاری و با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین تجهیزات و دستگاه‌های آزمون روز دنیا، تمامی تست‌های موردنیاز هر محصول را در اسرع وقت و بدون وقفه انجام می‌دهد.
با توجه به اینکه آزادسازی و حمل محصولات نهایی منوط به ثبت و تأیید نتایج آزمون‌ها توسط آزمایشگاه محصول است، انجام سریع و دقیق آزمایش‌ها همواره اولویت اصلی این واحد محسوب می‌شود.
*تضمین اعتبار نتایج و همکاری‌های گسترده
برای حفظ اعتبار نتایج و افزایش اطمینان از دقت آزمایش‌ها، اقدامات زیر به‌صورت منظم انجام می‌شود:
- کالیبراسیون سالیانه تجهیزات توسط مراجع معتبر بین‌المللی،
- آزمون مهارت و مقایسات بین‌آزمایشگاهی با سایر آزمایشگاه‌های معتبر،
- تست‌های مقایسه عملکرد دوتایی (Pairwise testing) و بررسی تکرارپذیری و تجدیدپذیری آزمون‌ها به‌صورت دوره‌ای (شش‌ماهه).
آزمایشگاه محصول همچنین به انجام آزمون بر روی محصولات خاص از جمله محصولات محیط‌ترش، ورق‌های الکتریکی و زنگ‌نزن، Bake hardening، ورق‌های لعاب‌پذیر و… تسلط دارد و برای این منظور به تجهیزات منحصر به فردی همچون دستگاه‌های کشش عمیق، سقوط آزاد وزنه با ظرفیت ۴۰ هزار ژول، اندازه‌گیری افت مغناطیسی، تست نفوذپذیری هیدروژن و سایر تجهیزات خاص مجهز است.
همکاری مستمر و نزدیک با کلیه واحدهای متالورژی، روش‌های تولید، دفاتر فنی، پشتیبانی فنی مشتریان، کنترل کیفیت، فروش و…، موجب شده آزمایشگاه محصول در حل مشکلات فنی، ارزیابی مواد ورودی، پاسخگویی به شکایات مشتری، بازرسی محصولات نهایی و شناسایی عیوب و پروژه‌های تحقیقاتی نقش کلیدی داشته باشد.
*نمونه‌ای از آزمایش‌های انجام‌شده در آزمایشگاه محصول
- آزمون کشش تک‌محوربا امکان اندازه‌گیری پارامترهای r value و n value جهت بررسی خواص شکل‌پذیری و استحکام ورق‌ها.
- آزمون سختی و میکروسختیدر مقیاس‌های مختلف راکول، برینل و ویکرز برای تعیین سختی کلی و موضعی.
- آزمون ضربه شارپیتا ۴۵۰ ژول در دمای محیط و زیر صفر برای سنجش مقاومت به ضربه.
- آزمون خمش و بررسی انعطاف‌پذیری
- متالوگرافی و بررسی ساختار میکروسکوپیشامل تعیین اندازه دانه، بررسی فازها و میزان و نوع ناخالصی.
- آزمون سقوط آزاد وزنه (DWTT)در دماهای مختلف برای ارزیابی رفتار شکست ورق در ضربه.
- آزمون لعاب‌پذیری ورقبرای تولیدات خاص با قابلیت روکش‌دهی.
- اندازه‌گیری افت مغناطیسی با دستگاه اپشتین
- آزمون زبری‌سنجی سطح
- آزمون کشش عمیقشامل تست‌های ERICHSEN، FLD و Flangability برای محصولات شکل‌پذیر.
- آزمون بازگشت فنریت ورق (Spring Back)
- آزمون‌های تخصصی دیگربسته به سفارش یا استاندارد مشتری.
آزمایشگاه محصول فولاد مبارکه نه‌تنها نگهبان کیفیت و ضامن رضایت مشتریان است، بلکه با نقش مطالعاتی و پژوهشی، راهکارهای اصلاحی برای تولید محصولات جدید و رفع چالش‌های فنی شرکت را نیز فراهم می‌کند تا نام فولاد مبارکه همواره با کیفیت و مشتری‌مداری شناخته شود.
*محمدجواد رضایی، سرپرست آزمایشگاه ساختمانی فولاد مبارکه: تضمین کیفیت و ایمنی پروژه‌های عمرانی و صنعتی شرکت
محمدجواد رضایی، سرپرست آزمایشگاه ساختمانی فولاد مبارکه، درباره مأموریت و اقدامات این واحد فنی-تخصصی می‌گوید:
«آزمایشگاه ساختمانی شرکت فولاد مبارکه به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های اصلی بخش فنی و عمرانی، نقشی سرنوشت‌ساز در تضمین کیفیت، ایمنی و دوام ساخت‌وسازها و زیرساخت‌های صنعتی و عمرانی شرکت دارد. این واحد با به‌کارگیری نیروهای متخصص، تجهیزات مدرن و رعایت کامل استانداردهای ملی و بین‌المللی، بازوی علمی و اجرایی پروژه‌های کلان عمرانی فولاد مبارکه به‌شمار می‌رود.»
*عملکرد و افتخارات
- طی سال گذشته، این آزمایشگاه با انجام بیش از ۳۱۵۰ آزمایش تخصصی در حوزه‌های بتن، خاک، آسفالت، گروت و سایر مصالح ساختمانی نقش مهمی در ارتقای کیفیت پروژه‌ها داشته است.
- به دلیل حجم و اهمیت بالای پروژه‌های نورد گرم ۲، یک آزمایشگاه ساختمانی مستقل و مجهز در محل این سایت راه‌اندازی شده که زیرمجموعه‌ای از آزمایشگاه ساختمانی فولاد مبارکه است.
- پروژه‌های بسیار مهم مانند نیروگاه سیکل ترکیبی و پروژه‌های توسعه و تعمیرات شرکت نیز تحت پوشش فنی و آزمایشگاهی این بخش قرار دارند.
- این آزمایشگاه با دریافت گواهینامه 17025 از سازمان ملی استاندارد، به عنوان یک مرجع فنی قابل اعتماد در حوزه آزمایش مصالح و کنترل کیفیت، مورد اتکای واحدهای مهندسی، نظارتی و اجرایی قرار گرفته است.
*اهم خدمات و انواع آزمایش‌های انجام‌شده
آزمایشگاه ساختمانی فولاد مبارکه طیفی گسترده از خدمات تخصصی را ارائه می‌کند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- ارزیابی و آزمایش بتن‌های معمولی و خاص
- بتن مقاوم به حرارت، بتن آب‌بند، بتن مقاوم به اسید، بتن خودتراکم، بتن سرباره‌ای، بتن سبک و سایر بتن‌های ویژه
- آزمایش مقاومت فشاری، دوام، نفوذپذیری و سایر مشخصه‌های فنی بتن
- آزمایش بر انواع گروت و ملات
- گروت‌های سیمانی و اپوکسی، ملات‌های ضدسایش و ملات سیمان
- سنجش مقاومت، چسبندگی، کیفیت و دوام
- آزمایش‌های ویژه بر خاک و مصالح زیرسطحی
- انواع آزمایش تراکم خاک در محل پروژه‌های راه‌سازی و سایر سایت‌ها
- سنجش مقاومت، قابلیت باربری و ویژگی‌های ژئوتکنیکی خاک
- آزمایش قیر و آسفالت
- سنجش کیفیت و دوام آسفالت، قیر و مصالح مورد استفاده در پروژه‌های راه و محوطه‌سازی
- ارزیابی مصالح ساختمانی
- آزمایش فیزیکی و مکانیکی انواع آجر و سایر مصالح ساختمانی
- آزمایش مقاومت کاتالیست
- آزمایش CCS ملات نسوز (سنجش مقاومت فشاری و دمایی ملات‌های نسوز مورد استفاده در مصارف صنعتی)
- سایر خدمات آزمایشگاهی
- همکاری با واحدهای توسعه، تعمیرات و اجرا جهت کنترل کیفی پروژه‌های جدید و تعمیراتی
- مستندسازی دقیق نتایج و ارائه راهکارهای فنی در بهبود کیفیت مواد و سازه‌ها
*اهداف و جایگاه آزمایشگاه ساختمانی
این آزمایشگاه با هدف ارتقاء دانش فنی، افزایش سطح ایمنی و کیفیت، و پشتیبانی علمی و دقیق پروژه‌های استراتژیک شرکت فعالیت کرده و به عنوان یکی از مراکز نمونه و مرجع در صنعت فولاد کشور شناخته می‌شود. با تکیه بر تخصص، تجربه و زیرساخت‌های فنی پیشرفته، راه تعالی و توسعه خدمات این واحد همواره در دستور کار مدیریت شرکت قرار دارد.
آزمایشگاه ساختمانی فولاد مبارکه، با ارزیابی دائمی و دقیق مصالح و سازه‌های مورد استفاده در پروژه‌های کلان و صنعتی، ضامن کیفیت، دوام و ایمنی در تمامی مراحل ساخت و توسعه شرکت است و نقش مهمی در موفقیت پروژه‌های عمرانی ایفا می‌کند.
*مهدی اسماعیلی، سرپرست آزمایشگاه محصولات پوشش‌دار:ترکیب‌بندی و ماموریت‌های آزمایشگاه محصولات پوشش‌دار
آزمایشگاه محصولات پوشش‌دار مجموعه‌ای تخصصی است که از سه بخش اصلی تشکیل شده است: آزمایشگاه ورق گالوانیزه، آزمایشگاه ورق رنگی، و آزمایشگاه ورق قلع‌اندود. هر یک از این بخش‌ها به طور خاص بر روی فرآیند آزمون و کنترل کیفیت نوع ویژه‌ای از ورق‌های پوشش‌دار متمرکز هستند.
وظیفه اصلی این آزمایشگاه، ارائه خدمات دقیق و تخصصی در زمینه آزمون انواع محصولات پوشش‌دار و همچنین نمونه‌های مراحل مختلف خطوط تولید است. این وظیفه با بهره‌گیری از نیروهای متخصص، کارآزموده، و تجهیزات مدرن، کالیبره‌شده و روزآمد، به انجام می‌رسد. آزمایشگاه همواره نقش یک بازوی هدایت‌گر و ناظر فعال را بر عهده دارد تا در کنار خطوط تولید، به تضمین کیفیت محصولات نهایی کمک کند.
یکی از مهم‌ترین اصولی که این آزمایشگاه به آن پایبند است، رعایت بی‌طرفی کامل در فرآیند بررسی نتایج آزمون‌هاست. به بیان دیگر، در زمان ارزیابی انطباق نتایج (اعم از تأیید یا عدم تأیید)، هیچ‌گونه ارفاق یا ملاحظه‌ای نسبت به محصولات فاقد کیفیت صورت نمی‌گیرد و آزمایشگاه بدون توجه به سایر ملاحظات، صرفاً بر اساس داده‌های علمی و نتایج آزمون‌ها قضاوت می‌کند.
از منظر عملکرد آماری، به طور متوسط هر ماه در آزمایشگاه ورق گالوانیزه، بر روی ۱۱۰۰ نمونه، حدود ۶۰۰۰ آزمون مختلف انجام می‌شود. در بخش ورق رنگی، برای حدود ۱۰۰۰ نمونه، تقریباً ۱۲۰۰ آزمون و در بخش ورق قلع‌اندود نیز برای ۷۰۰ نمونه، بالغ بر ۲۲۰۰ آزمون تخصصی انجام می‌گیرد. این آمار بیانگر حجم بالای فعالیت‌ها و نقش کلیدی آزمایشگاه محصولات پوشش‌دار در کنترل کیفیت و ارتقای سطح استاندارد محصولات نهایی است.
*احمدرضا جعفری، سرپرست شیمی و تکنولوژی دستگاهی: نقش و وظایف آزمایشگاه مرکزی فولاد مبارکه
آزمایشگاه مرکزی فولاد مبارکه نقش کلیدی و غیرقابل جایگزینی در کنترل کیفیت مواد اولیه و مصرفی خطوط تولید و همچنین پایش و کنترل سیستم‌های فرآیندی در چهار ناحیه اصلی تولید و واحدهای پشتیبانی دارد. بخش عمده این مسئولیت‌ها بر عهده کارکنان ماهر و پرتلاش آزمایشگاه شیمی و تکنولوژی دستگاهی است. این آزمایشگاه خود شامل بخش‌های مختلفی همچون بخش مینرال و دستگاهی، روانکارها و گاز کروماتوگرافی، آب و محیط‌زیست، رنگ، خوردگی و پلیمر می‌باشد، که هر یک به عنوان زیرساخت‌های تخصصی کنترل کیفیت فعالیت می‌کنند.
اهمیت آزمون‌های انجام شده در این آزمایشگاه چندوجهی است؛ چرا که از یک سو مانع تولید محصول نامنطبق می‌شود و از سوی دیگر، عدم اجرای به موقع این آزمون‌ها می‌تواند باعث ایجاد اختلال در زنجیره تأمین و حتی توقف خطوط تولیدی گردد. به همین دلیل دقت و صحت آزمون‌ها برای استمرار تولید و حفظ استانداردهای کیفی، امری حیاتی است.
مهم‌ترین اقدامات این آزمایشگاه به شرح زیر است:
- نمونه‌برداری تخصصی و انجام طیف وسیعی از آزمون‌های فیزیکی و شیمیایی بر نمونه‌های آب و پساب، روانکارها، رنگ، خوردگی، قطعات فلزی و سایر مواد ورودی و متفرقه مرتبط با فرآیندهای شرکت،
- بازرسی و ارزیابی مستمر توسط کارشناسان آزمایشگاه و انجام بازرسی تخصصی مواد نسوز مختلف که در خطوط گوناگون تولیدی مورد استفاده قرار می‌گیرند،
- آنالیز دقیق نمونه‌های محصول و بررسی تخصصی محصول نهایی، همچنین پاسخگویی فنی و تخصصی به بازرسان و نهادهای نظارتی بیرونی،
- ارسال نمونه‌ها به مراکز مرجع و آزمایشگاه‌های معتبر خارجی در مواردی که امکان آنالیز آن‌ها در داخل مجموعه فراهم نباشد،
- راه‌اندازی و تثبیت آزمون‌های جدید برای بعضی نمونه‌های خاص مانند پودر قالب یا پودر پوششی پاتیل سرباره‌ساز با تکیه بر دانش فنی و فناوری روز،
- ارائه مشاوره به واحدهای مختلف تولیدی فولاد مبارکه و شرکت‌های هم‌گروه به منظور ارتقاء کیفیت و بهبود فرآیندها،
- همکاری در بررسی شکایات مشتریان، با مشارکت مستقیم دفاتر فنی نواحی تولید و واحد پشتیبانی فنی مشتریان جهت رفع اشکالات و افزایش جلب رضایت مشتریان.
در مجموع، آزمایشگاه مرکزی فولاد مبارکه با تکیه بر نیروی انسانی متخصص، تجهیزات روزآمد و رعایت دقیق اصول علمی و استانداردهای جهانی، همواره به‌عنوان یکی از ارکان اصلی تولید پایدار، تضمین‌کننده کیفیت محصولات و پیشرو در بهبود مستمر فرآیندهای صنعتی این مجتمع عظیم فولادی ایفای نقش می‌کند.
*احسان قاضی‌عسکر، سرپرست واحد گواهی کیفیت: شرح وظایف و نقش واحد گواهی کیفیت در شرکت فولاد مبارکه
واحد گواهی کیفیت در فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از بخش‌های کلیدی تضمین کیفیت، وظیفه دارد کیفیت محصولات تولیدی این شرکت را مطابق با استانداردها و درخواست‌های مشتریان داخلی و خارجی بررسی و تأیید کند تا اعتماد و اطمینان مورد نیاز مشتریان فراهم شود. این واحد نقش مهمی در انطباق محصول با الزامات تعیین‌شده و ارائه مستندات رسمی کیفیت ایفا می‌کند.
وظایف اصلی و فرآیند عملکرد این واحد عبارت‌اند از:
- بررسی و کنترل نتایج آزمون‌ها: واحد گواهی کیفیت با بررسی دقیق آنالیز شیمیایی، خواص مکانیکی و پوشش محصولات، اطمینان حاصل می‌کند که هر محصول با استانداردهای مربوط و توافقات انجام‌شده با مشتری مطابقت دارد.
- صدور گواهی کیفیت محصولات: پس از انجام بررسی‌های لازم، گواهی کیفیت توسط این واحد صادر می‌شود. این گواهی‌ها به دو صورت:
- کاغذی (از طریق پست)
- الکترونیکی (در بستر سامانه مدیریت ارتباط با مشتری – CRM)
برای مشتریان ارسال می‌شود تا مستندات رسمی تضمین کیفیت محصول در اختیار ایشان قرار گیرد.
- فرایند بازرسی محصولات خاص: در مواردی که مشتری یا استانداردهای خاص نیاز به بازرسی حین فرایند تولید دارند، این واحد پس از انجام کنترل‌های مورد نیاز با حضور و تائید نماینده مشتری، اقدام به صدور گواهی کیفیت می‌کند.
- تحقیق و عارضه‌یابی مشکلات کیفی: در صورت بروز هرگونه انحراف از استانداردها یا مشکلات کیفی، این واحد در تحقیق علل و ارائه راهکارهای اصلاحی، بهبود و پیشگیری از تکرار آن ناهنجاری‌ها به مدیران و مسئولان مرتبط مشارکت فعال دارد.
ارتباطات بین واحدی:
واحد گواهی کیفیت برای سامان‌دهی بهتر فرآیند صدور گواهی و حل مسائل کیفی، ارتباط مستمر و موثر با بخش‌ها و واحدهای زیر دارد:
- آزمایشگاه‌های محصول، فولادسازی، گالوانیزه و قلع‌اندود
- واحد آزمون غیرمخرب (MPT)
- سیستم حمل و نقل
- واحد فروش و صادرات
- دبیرخانه شرکت
- واحد پشتیبانی فنی مشتریان
- واحد کنترل کیفی تولید
این تعاملات و هماهنگی‌ها باعث می‌شود کنترل کیفیت محصولات فولاد مبارکه در سطح بالایی انجام شود و مشتری نهایی بتواند با آسودگی خاطر به محصولات این شرکت اعتماد نماید.
*نگاه به آینده؛ تداوم تعالی با تکیه بر علم و تعهد
وفاداری به اصول علمی، بهره‌گیری از فناوری‌های روز و روحیه پرسشگری و تلاش بی‌وقفه همکاران آزمایشگاهی، رمز موفقیت‌های فولاد مبارکه است. آزمایشگاه‌ها، «قلب تپنده اطمینان» در این مجموعه صنعتی‌اند که هر رکورد، بهبود یا موفقیت بزرگ، عملاً مرهون دقت و تلاش آنان است.
روز آزمایشگاهیان بر تمام فعالان این حوزه به‌ویژه خانواده بزرگ آزمایشگاه‌های فولاد مبارکه مبارک باد.
