*صدرنشینی ایالات متحده در هزینههای نظامی
ایالات متحده آمریکا با سرمایهگذاری ۹۹۷ میلیارد دلاری، معادل ۳۶.۷ درصد کل هزینههای نظامی جهان، جایگاه خود را به عنوان بزرگترین قدرت نظامی تثبیت کرد. این میزان هزینه، رویکرد پایدار واشنگتن برای حفظ و توسعه توان نظامی در عرصه بینالملل را برجسته میکند.
*رشد محسوس هزینه دفاعی چین؛ رتبه دوم جهان
دومین کشور پرهزینه، چین است که برآوردها حاکی از هزینه ۳۱۴ میلیارد دلاری این کشور در سال ۲۰۲۴ دارد. رشد ۷ درصدی هزینههای دفاعی چین نسبت به سال قبل، بیانگر تداوم راهبرد تقویت قدرت نظامی در شرق آسیا و رقابت با بازیگران سنتی نظامی است.
*افزایش هزینه نظامی روسیه همزمان با تداوم تحولات ژئوپلیتیک
روسیه با حدود ۱۴۹ میلیارد دلار، در رتبه سوم جهان قرار دارد. این رقم بیانگر اهمیت ویژه بخش نظامی در سیاستهای کلان روسیه و تاثیرگذاری آن در تحولات منطقهای و بینالمللی است.
*افزایش غیرمنتظره هزینههای دفاعی اوکراین
یکی از مهمترین تحولات سال ۲۰۲۴، جهش هزینههای نظامی اوکراین است. این کشور با صرف ۶۵ میلیارد دلار در بخش نظامی، نسبت به سال ۲۰۲۱ حدود ۱۰ برابر افزایش هزینه را تجربه کرد و در جمع کشورهای تاثیرگذار جدول هزینههای نظامی قرار گرفت.
*هزینههای هنگفت دفاعی در آلمان، هند و بریتانیا
آلمان، هند و بریتانیا هر یک با صرف بیش از ۸۰ میلیارد دلار برای تقویت بودجه دفاعی، جایگاه خود را در میان برترین کشورهای پرهزینه نظامی حفظ کردند. این روند، بازتابدهنده افزایش نگرانیهای امنیتی و رقابت تسلیحاتی جهانی است.
*پایش دادهها؛ سهم کشورها و منابع معتبر بینالمللی
اطلاعات ارائهشده، بر اساس دادههای موسسه SIPRI است که معتبرترین منبع آماری حوزه بودجه و مخارج نظامی جهان تلقی میشود؛ البته برخی آمارها درخصوص چین، روسیه و عربستان سعودی تخمینیاند، اما به طور کلی تصویر جامعی از روندهای جهانی ارائه میدهند.
***
شکستن رکورد هزینههای نظامی جهان در سال ۲۰۲۴ نشاندهنده افزایش ناامنی، رقابت ژئوپلیتیک و نگرانیهایی درباره آینده نظم بینالملل است. شتاب رشد هزینههای دفاعی چین، رکوردزنی آمریکا و جهش کمسابقه بودجه نظامی اوکراین، زنگ هشداری برای محیط امنیتی جهانی قلمداد میشود. در چنین شرایطی، نقش نهادهای بینالمللی و گفتمان دیپلماسی برای مهار رقابت تسلیحاتی و مدیریت بحرانهای منطقهای، بیش از هر زمان دیگر اهمیت یافته است.