اصلاح قراردادها؛ اولویت راهبردی ایمپاسکو برای جذب سرمایه
در جلسه «آسیب‌شناسی قراردادهای راهبری مجتمع‌ها و زیرمجموعه‌ها»، تورج زارع، مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو)، اصلاح قراردادها را یکی از جدی‌ترین اولویت‌های مدیریتی این شرکت اعلام کرد. او با اشاره به تجربیات 8 تا 10 ساله در زمینه جذب سرمایه، شامل قراردادهای موفق و فسخ‌شده، تأکید کرد که اکنون زمان آن است که با نگاهی حرفه‌ای‌تر و ساختاریافته‌تر، از این تجربیات ارزشمند برای توسعه استفاده شود. هدف اصلی، تبدیل قراردادها از یک چالش به بستری برای رشد پایدار است.
افزایش اختیارات مدیران مجتمع‌ها برای جذب سرمایه‌گذار
زارع به محور «تاب‌آوری» در استراتژی‌های ایمپاسکو اشاره کرد و اولین گام در این مسیر را بازنگری در ساختارهای اداری و فرآیندهای تصمیم‌گیری دانست. او تصریح کرد که برای موفقیت در جذب سرمایه‌گذار، باید تیم‌سازی واقعی در مجتمع‌های معدنی شکل بگیرد. بر این اساس، مدیران مجتمع‌ها باید قدرت و اختیار کافی برای مذاکره و جذب سرمایه‌گذار در مجموعه تحت مدیریت خود را داشته باشند و نقش ستاد ایمپاسکو به نظارت کلان و راهبردی محدود شود.
طراحی قراردادهای ترکیبی؛ عمومی و اختصاصی
مدیرعامل ایمپاسکو بر ضرورت بازتعریف ساختار قراردادهای آتی تأکید کرد و یک مدل دو بخشی را پیشنهاد داد. در این مدل، هر قرارداد شامل یک بخش «شرایط عمومی مشترک» و یک بخش «شرایط اختصاصی» خواهد بود. این تفکیک به قراردادها امکان می‌دهد تا ضمن حفظ یکپارچگی حقوقی، تفاوت‌های ماهیتی و میدانی هر پروژه را پوشش دهند. برای مثال، شرایط ضمانت‌نامه برای یک پروژه سنگ آهن با اقتصاد قوی، متفاوت از پروژه‌ای پیچیده‌تر مانند کلیبر تنظیم خواهد شد.
شفاف‌سازی محورهای کلیدی در قراردادهای جدید
زارع فهرستی از محورهای حیاتی را برشمرد که باید به صورت شفاف و مستقل در قراردادها گنجانده شوند. این موارد شامل تعیین تکلیف دقیق نیروی انسانی پس از اتمام پروژه، نحوه تمدید قرارداد، توجه به تفاوت‌های فرهنگی و محلی، و مسئولیت پرداخت حقوق دولتی است. علاوه بر این، موضوعاتی مانند تکلیف زیرساخت‌ها، مدیریت باطله‌های معدنی، حدود فعالیت‌ها، و تناسب ضمانت‌ها با تنبیه‌ها نیز باید به روشنی در اسناد قراردادی مشخص شوند.
اهلیت‌سنجی و انعطاف‌پذیری؛ دو رکن قراردادهای آینده
مدیرعامل ایمپاسکو تأکید کرد که یک قرارداد محکم به‌تنهایی کافی نیست و باید انعطاف‌پذیری لازم برای مواجهه با تغییرات در طول زمان را نیز داشته باشد. اهلیت سرمایه‌گذار، وجود نظام اخطار و تشویق-تنبیه، شفافیت در فرمول‌های مالی با توجه به نوسانات نرخ ارز و الزامات ایمنی از دیگر موضوعات حیاتی در طراحی قراردادها هستند. همچنین سازوکار خروج سرمایه‌گذار و تعیین تکلیف اموال منقول و ماشین‌آلات باید به طور دقیق پیش‌بینی شود تا از بروز اختلافات در آینده جلوگیری گردد.
***
رویکرد جدید ایمپاسکو برای اصلاح قراردادهای راهبری، یک تغییر استراتژیک از تمرکزگرایی به سوی تفویض اختیار و واقع‌گرایی اقتصادی است. با طراحی قراردادهای ترکیبی (عمومی و اختصاصی) و افزایش قدرت مدیران مجتمع‌ها، این شرکت موانع بوروکراتیک جذب سرمایه را کاهش می‌دهد. این اصلاحات با شفاف‌سازی تعهدات، متناسب‌سازی ضمانت‌ها با ریسک هر پروژه و پیش‌بینی نوسانات اقتصادی، محیط سرمایه‌گذاری در بخش معدن را امن‌تر و جذاب‌تر می‌کند. این اقدام نه تنها به تسریع در اجرای پروژه‌ها کمک می‌کند، بلکه با کاهش ریسک‌های حقوقی و مالی، به توسعه پایدار معادن و افزایش بازدهی اقتصادی منجر خواهد شد.
