پتانسیل 5800 کیلومتر ساحل برای تحول اقتصادی
ایران با برخورداری از بیش از 5800 کیلومتر خط ساحلی در جنوب، ظرفیت بی‌نظیری برای توسعه صنایع آب‌محور دارد. سواحل خلیج فارس و دریای عمان می‌توانند به دروازه‌ای به آب‌های آزاد جهان تبدیل شوند. توسعه صنعتی در این مناطق نقش کلیدی در تحول اقتصادی کشور ایفا می‌کند. این راهبرد به رشد صادرات، اشتغال‌زایی و ارتقای جایگاه ژئوپلیتیکی ایران منجر خواهد شد.
مزیت دسترسی به آب‌های آزاد برای صنایع سنگین
صنایعی مانند فولاد، پتروشیمی، پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها وابستگی مستقیمی به آب دارند. استقرار این کارخانه‌ها در کنار دریا، دسترسی به منابع آبی فراوان را برای فرآیندهایی نظیر خنک‌سازی فراهم می‌کند. این امر موجب کاهش فشار بر منابع آب شیرین در مناطق مرکزی کشور می‌شود. حل بحران کم‌آبی یکی از دستاوردهای اصلی این استراتژی توسعه‌ای است.
کاهش چشمگیر هزینه‌های حمل‌ونقل و لجستیک
یکی از مزایای مهم استقرار صنایع در سواحل، کاهش قابل توجه هزینه‌های حمل‌ونقل است. نزدیکی به بنادر و مسیرهای دریایی، ورود آسان مواد اولیه و صادرات سریع محصولات نهایی را ممکن می‌سازد. به عنوان مثال، مواد اولیه مانند سنگ آهن و نفت خام به راحتی وارد می‌شوند. محصولات نهایی نیز مانند فولاد و فرآورده‌های نفتی با سرعت بیشتری به بازارهای هدف صادر می‌گردند.
اتصال مستقیم به بازارهای جهانی و رونق صادرات
سواحل جنوبی ایران به آب‌های آزاد جهان متصل هستند. این موقعیت استراتژیک، امکان صادرات مستقیم به کشورهای آسیایی، آفریقایی و اروپایی را فراهم می‌کند. این دسترسی، نیاز به عبور از مرزهای زمینی پرهزینه یا مسیرهای تحریم‌پذیر را از بین می‌برد. در نتیجه، صنایع می‌توانند با سرعت و هزینه کمتر، محصولات خود را به دست مصرف‌کنندگان جهانی برسانند.
محرومیت‌زدایی و اشتغال پایدار در مناطق ساحلی
توسعه صنایع بزرگ در مناطق ساحلی مانند چابهار، جاسک، بندرعباس و بوشهر، به محرومیت‌زدایی کمک می‌کند. این مناطق از نظر اقتصادی کمتر توسعه یافته‌اند. استقرار کارخانه‌ها می‌تواند فرصت‌های شغلی پایداری ایجاد کند. همچنین این امر به توسعه زیرساخت‌های محلی و بهبود کیفیت زندگی ساکنان منجر خواهد شد.
نقش کلیدی تقویت زیرساخت‌های بندری و دریایی
برای تحقق کامل توسعه دریامحور، تقویت زیرساخت‌های بندری و حمل‌ونقل دریایی یک ضرورت است. توسعه بنادر تجاری مانند شهید رجایی، چابهار و بوشهر باید با ایجاد ترمینال‌های تخصصی همراه باشد. ایجاد مناطق ویژه اقتصادی دریایی با مشوق‌های مالیاتی می‌تواند سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی را جذب کند. همچنین تقویت صنعت کشتی‌سازی برای زنجیره تامین صنایع حیاتی است.
***
توسعه صنایع آب‌محور در سواحل جنوبی فراتر از یک انتخاب اقتصادی، یک راهبرد ملی برای آینده ایران است. این استراتژی با بهره‌گیری از مزیت ژئوپلیتیکی دسترسی به آب‌های آزاد، پاسخی هوشمندانه به چالش‌های دوگانه بحران آب و لزوم توسعه صادرات غیرنفتی ارائه می‌دهد. استقرار صنایع سنگین در کنار دریا، با کاهش هزینه‌های لجستیک و انرژی، مزیت رقابتی قابل توجهی برای محصولات ایرانی در بازارهای جهانی ایجاد می‌کند. موفقیت این رویکرد، ضمن افزایش تاب‌آوری اقتصادی و محرومیت‌زدایی، می‌تواند ایران را به یک قدرت صنعتی و صادراتی تعیین‌کننده در منطقه تبدیل نماید.
