شرکت پویش معادن ذوبآهن اصفهان با بومیسازی کامل دستگاه سپراتور (جداکننده مغناطیسی)، موفق به حذف هزینه خرید ۳ میلیارد تومانی برای هر دستگاه شد. قدیرعلی شفیعزاده، مدیرعامل این شرکت، از ساخت ۵ دستگاه درام مغناطیسی با قدرت ۱۳۰۰ گوس و نصب موفقیتآمیز ۲ مورد از آنها در معدن ققنوس شماره ۱ خبر داد. این بومیسازی که تنها در مدت یک ماه انجام شده، علاوه بر افزایش عیار سنگ آهن، منجر به کاهش استهلاک تجهیزات و هزینههای انرژی در فرآیند تولید فولاد میشود.
استراتژی ارتقای کیفیت در مبدأ تولید فولاد
سنگ آهن به عنوان شریان حیاتی صنعت فولاد، نیازمند بالاترین سطح خلوص برای تغذیه کورههای بلند است. پولادمردان ذوبآهن اصفهان به خوبی میدانند که راندمان نهایی محصول در گرو کیفیت مواد اولیهای است که از دل معادن استخراج میشود. در همین راستا، شرکت پویش معادن ذوبآهن اصفهان پروژه حساس بومیسازی تجهیزات پیشفرآوری را در دستور کار قرار داد. قدیرعلی شفیعزاده، مدیرعامل این شرکت، تمرکز اصلی مجموعه را بر جداسازی دقیق مواد مرغوب از ناخالصیها قرار داده است. او معتقد است که ارتقای بهرهوری معدن و کیفیت محصول نهایی، وابستگی مستقیمی به فناوریهای جداسازی در همان مرحله ابتدایی استخراج دارد.
فناوری مغناطیسی؛ قلب تپنده خطوط فرآوری
تفکیک مواد معدنی، بهویژه در معادن سنگ آهن، فرآیندی پیچیده است که توسط دستگاههای پیشرفتهای به نام «سپراتور» (Separator) انجام میشود. مدیرعامل شرکت پویش معادن مکانیزم دقیق این دستگاه را تشریح کرد. سپراتورها با ایجاد یک میدان مغناطیسی قدرتمند، ذرات آهندار را شکار میکنند. زمانی که مواد معدنی از روی درام یا درون میدان این دستگاه عبور میکنند، کانیهای دارای خاصیت مغناطیسی جذب شده و از سایر باطلهها و ناخالصیها جدا میشوند. این فرآیند موجب میشود مواد منتقل شده به مراحل بعدی، عیار بسیار بالاتری داشته باشند و اصطلاحاً «پیشفرآوری» با موفقیت انجام شود.
مزایای چندگانه استقرار سپراتور در چرخه تولید
نصب و راهاندازی دستگاههای سپراتور تنها به افزایش عیار محدود نمیشود، بلکه یک سرمایهگذاری استراتژیک برای حفظ زیرساختهاست. شفیعزاده تاکید کرد که افزایش خلوص سنگ آهن، مانع از ورود سنگهای سخت و باطله به تجهیزات گرانقیمت بعدی مانند سنگشکنها و آسیابها میشود و بدین ترتیب عمر مفید آنها را افزایش میدهد. علاوه بر این، کاهش چشمگیر مصرف انرژی، تقلیل ضایعات زیستمحیطی و پایین آوردن هزینههای کلی استخراج و فرآوری، از دیگر دستاوردهای ملموس این فناوری است. این دستگاهها بهویژه برای سنگ آهن مگنتیت که تنها با روش مغناطیسی قابل جداسازی است، و همچنین در معادن پلاسری برای تفکیک سنگ آهن از باطله، نقشی حیاتی و کلیدی ایفا میکنند.
رکوردشکنی در زمان ساخت و مشخصات فنی
تیم فنی شرکت پویش معادن با تکیه بر دانش متخصصان داخلی و بهرهگیری از ظرفیتهای کارگاهی ذوبآهن اصفهان، موفق به ثبت رکوردی قابل توجه در بومیسازی شد. مهندسان این شرکت توانستند تنها در مدت زمان حدود ۱ ماه، فرآیند طراحی و ساخت این تجهیزات پیچیده را تکمیل کنند. تاکنون ۵ دستگاه سپراتور از نوع «درام مغناطیسی» با قدرت میدان ۱۳۰۰ گوس در این مجموعه ساخته شده است. طبق گزارشهای فنی، ۲ دستگاه از این تعداد هماکنون در معدن ققنوس شماره ۱ نصب شده و در حال بهرهبرداری هستند. بررسیهای عملیاتی نشان میدهد که این دستگاهها تمامی پارامترهای فیزیکی مورد نیاز را پوشش داده و عملکردی کاملاً مطلوب و رقابتی با نمونههای خارجی دارند.
دستاورد مالی و حذف هزینههای سربار
بخش جذاب این پروژه، توجیه اقتصادی فوقالعاده آن است. مدیرعامل شرکت پویش معادن در تشریح ابعاد مالی پروژه اعلام کرد که خرید هر دستگاه سپراتور از بازار، هزینهای معادل ۳ میلیارد تومان به شرکت تحمیل میکرد. اما با اجرای پروژه بومیسازی، این هزینه سنگین خرید به طور کامل حذف شد. با توجه به ساخت ۵ دستگاه و برنامهریزی برای ساخت ۵ دستگاه دیگر، میزان صرفهجویی ارزی و ریالی حاصل از این اقدام بسیار قابل توجه است. شرکت پویش معادن اکنون نه تنها به مرز خودکفایی در این زمینه رسیده، بلکه آمادگی خود را برای تولید و تامین نیاز سایر شرکتهای معدنی و فولادی کشور اعلام کرده است تا مسیر کاهش هزینهها را برای کل صنعت هموار سازد.
***
اقدام شرکت پویش معادن ذوبآهن اصفهان یک نمونه موفق از «مدیریت هزینه» (Cost Management) در شرایط تورمی است. با توجه به قیمت ۳ میلیارد تومانی هر دستگاه، تولید ۱۰ دستگاه برنامهریزی شده، عملاً ۳۰ میلیارد تومان خلق ارزش یا جلوگیری از خروج نقدینگی را برای این مجموعه به همراه دارد. سرعت ساخت یکماه این تجهیزات، نشاندهنده چابکی بالای سیستم مهندسی معکوس در این شرکت است که ریسک توقف خطوط تولید به دلیل خرابی تجهیزات وارداتی را به صفر میرساند. این بومیسازی، حاشیه سود عملیاتی معدن را از طریق کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری (OpEx) و حذف هزینههای خرید دارایی (CapEx) افزایش میدهد.
